Tòa án áp dụng tình tiết giảm nhẹ TNHS khi nào?

Hình ảnh minh họa (nguồn internet) 

Đây là nội dung được hướng dẫn tại công văn số 01/2017/GĐ-TANDTC  ngày 07/4/2017 về việc giải đáp một số vấn đề nghiệp vụ của TANDTC như sau:

Một số quy định của BLHS hiện hành còn chung chung, dễ dẫn đến việc hiểu và áp dụng pháp luật chưa thống nhất. Về tình tiết “Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng’’ được quy định tại điểm h khoản 1 Điều 46 Bộ luật hình sự năm 1999 được sửa đổi, bổ sung năm 2009, được hiểu như sau:

Phạm tội lần đầu được hiểu là từ trước đến nay chưa phạm tội lần nào. Nếu các lần phạm tội trước đó đã bị xử lý và đã hết thời hiệu thì lần phạm tội mới này cũng không được coi là phạm tội lần đầu.

Phạm tội thuộc trường hợp ít nghiêm trọng là phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây:

– Phạm tội gây nguy hại không lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến ba năm tù;

– Phạm tội nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng nhưng người phạm tội có vị trí, vai trò thứ yếu, không đáng kể trong vụ án có đồng phạm.

Vì vậy, Tòa án chỉ áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự “phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng” quy định tại điểm h khoản 1 Điều 46 Bộ luật hình sự năm 1999 khi có đủ 02 yếu tố “phạm tội lần đầu” và “thuộc trường hợp ít nghiêm trọng. Nếu bị cáo phạm tội lần đầu và không phải trường hợp ít nghiêm trọng  hoặc ngược lại phạm tội thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, nhưng lần phạm tội này không phải là lần đầu thì không áp dụng điểm h khoản 1 Điều 46 BLHS năm 1999 để giảm nhẹ TNHS cho bị cáo.

Lê Thúy

(giới thiệu)