Kiến nghị rà soát việc quản lý, sử dụng đất của Pharbaco tại số 85 Tôn Đức Thắng (Hà Nội) để xử lý theo quy định của pháp luật

Công ty Pharbaco - số 85 Tôn Đức Thắng, quận Đống Đa, TP. Hà Nội

Theo Báo cáo của Thanh tra Chính phủ (TTCP), ông Lê Xuân Thông có đơn gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị giải quyết việc trả lại quyền sử dụng 1.030m2 đất có nguồn gốc gia đình ông (tại số 85 Tôn Đức Thắng, quận Đống Đa, Hà Nội) trước đó đã cho Xí nghiệp Dược phẩm Trung ương I - Pharbaco (nay là Công ty Cổ phần Dược phẩm Trung ương I) thuê từ năm 1960, đã hết hạn thuê từ năm 1965 nhưng hiện vẫn sử dụng.

Vụ việc khiếu nại của gia đình ông Lê Xuân Thông kéo dài đã nhiều năm (từ năm 1994) nhưng đến năm 2013, UBND TP. Hà Nội mới giao cho các cơ quan chức năng kiểm tra, xem xét. Tuy nhiên, vụ việc vẫn kéo dài đến nay vẫn không được xem xét, giải quyết dứt điểm.

Ngày 29/01/2021, Văn phòng Chính phủ ban hành Công văn số 1010/VPCP-V.I về giải quyết vụ việc khiếu nại kéo dài của gia đình ông Lê Xuân Thông đã được Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình giao TTCP chủ trì phối hợp với các Bộ có liên quan (Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tư pháp, Bộ Xây dựng) và UBND TP. Hà Nội kiểm tra, rà soát lại.

Ngày 28/5/2021, TTCP đã có Báo cáo số 857/BC-TTCP gửi Thủ tướng Chính phủ, khẳng định: “Diện tích 1.030 m2 đất tại số 85 Tôn Đức Thắng mà ông Lê Xuân Thông khiếu nại có nguồn gốc là của cụ Lê Đình Tuân và vợ là Lê Thị Thanh được Uỷ ban Hành chính TP. Hà Nội cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu ruộng đất ngày 20/02/1956 cho bà Lê Thị Thanh. Ngày 01/02/1960, ông Lê Đình Tuân ký Hợp đồng cho Công ty Cổ phần Dược phẩm Trung ương I thuê đất thời hạn 05 năm kể từ ngày 01/2/1960 đến 01/2/1965, được Ban Hành chính Khu Đống Đa chứng kiến và xác nhận. Trong quá trình sử dụng số diện tích đất nêu trên, gia đình cụ Tuân có đóng thuế đất cho Nhà nước (có biên lai nộp thuế đất từ năm 1953 liên tục đến năm 1973).

Gia đình ông Tuân thuộc diện thành phần bần nông, hoàn cảnh khó khăn nên đã cho thuê đất và sau đó tham gia cách mạng, được Nhà nước công nhận là gia đình chính sách, có con trai là Lê Đình Sinh hy sinh trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, thuộc diện được tạm hoãn và miễn thực hiện chính sách đất đai tại Thông tư số 73/TTg ngày 7/7/1962 của Thủ tướng Chính phủ về việc quản lý đất đai của tư nhân cho thuê, đất vắng chủ, đất bỏ hoang ở nội thành, nội thị và phù hợp với quy định tại điểm b và c Khoản 3 Mục III của Thông tư số 10/TTg ngày 4/2/1963 của Phủ Thủ tướng về việc giải thích Thông tư số 73/TTg.

Đại diện các thừa kế của cụ Lê Đình Tuân (vợ là Lê Thị Thanh) là các ông Lê Đức Khánh, Lê Quang Minh, Lê Xuân Thông và Đỗ Thế Quý có đơn đề nghị trả lại một phần diện tích 1.030m2 tại số 85 Tôn Đức Thắng, phường Hàng Bột, quận Đống Đa hiện do Công ty Cổ phần Dược phẩm Trung ương I đang sử dụng là hợp pháp, có cơ sở pháp luật để xem xét, giải quyết. TTCP cũng thống nhất với những nội dung nhận xét, kiến nghị của Bộ Tài nguyên và Môi trường tại Báo cáo số 6053/BTNMT-TTr ngày 29/10/2020; Bộ Tư pháp tại Văn bản số 4468/BTP-PLDSKT ngày 27/11/20.

Ngày 10/2/2022, thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái tại Văn bản số 33/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ, giao Thanh tra Chính phủ chủ trì phối hợp với các Bộ, cơ quan có liên quan và UBND TP. Hà Nội kiểm tra, rà soát lại vụ việc giải quyết khiếu nại của gia đình ông Thông. Tại Báo cáo số 1328 ngày 29/8/2022 của TTCP về kết quả kiểm tra, rà soát lại vụ việc giải quyết khiếu nại của gia đình ông Thông, hầu hết ý kiến quan điểm của các Bộ ngành có liên quan đều thống nhất (trừ UBND TP. Hà Nội).

Thanh tra Chính phủ khẳng định giữ nguyên quan điểm tại tại Báo cáo số 857 ngày 28/5/2021 gửi Thủ tướng Chính phủ; bác kết luận của Thanh tra TP. Hà Nội khi cho rằng: “... Các thừa kế của ông Lê Đình Tuân và bà Lê Thị Thanh năm 2013 đề nghị trả lại quyền sử dụng 1.030 m2 đất tại địa chỉ 85 phố Tôn Đức Thắng do Công ty Cổ phần Dược phẩm Trung ương I (nay là Công ty Cổ phần Dược phẩm Trung ương I) quản lý sử dụng là không có căn cứ để giải quyết... ”; đồng thời, khẳng định văn bản kiến nghị của UBND TP. Hà Nội không có nội dung gì mới và đã được TTCP, Bộ Tài nguyên & Môi trường kết luận trước đó.

Báo cáo cũng nêu rõ trách nhiệm của UBND TP. Hà Nội khi để vụ việc kéo dài nhiều năm không xem xét giải quyết theo đúng quy định của pháp luật. Dù sự việc đã có sự hướng dẫn của các cơ quan Trung ương khi kết luận của các cơ quan chức năng của TP. Hà Nội không nhất quán, nhưng UBND TP. Hà Nội đã không xem xét kỹ lưỡng. Trong quá trình giải quyết, UBND TP. Hà Nội không ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại theo thẩm quyền và quy định của pháp luật, ban hành Văn bản số 5185/UBND – ĐT ngày 20/11/2019 không đúng trình tự, thủ tục khiến sự việc trở nên phức tạp, kéo dài, khiếu kiện vượt cấp lên Trung ương.

TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP. Hà Nội giải quyết dứt điểm đối với gia đình ông Lê Xuân Thông theo hướng: “Công nhận quyền sử dụng 1.030m2 đất hợp pháp cho gia đình ông Lê Xuân Thông”; kiểm tra, rà soát lại căn cứ pháp lý để ban hành Quyết định số 6554 và Quyết định số 6555 cùng ngày 30/11/2000 của UBND TP Hà Nội; rà soát việc quản lý, sử dụng đất của Cty Dược phẩm Trung ương 1 tại số 85 Tôn Đức Thắng, TP. Hà Nội để xử lý theo quy định của pháp luật.