Chỉ định thầu: Giải pháp linh hoạt trong những tình huống đặc biệt

Trường hợp cấp bách: Đặt yếu tố thời gian và tính mạng lên hàng đầu

Nghị định quy định rõ các gói thầu có tính chất khẩn cấp, cấp bách được áp dụng hình thức chỉ định thầu. Đó là các gói thầu nhằm bảo đảm quốc phòng, an ninh, ứng phó với thiên tai, dịch bệnh, thảm họa, hay để duy trì hoạt động khám chữa bệnh trong điều kiện đặc biệt. Đáng chú ý, các tình huống như cứu trợ nhân đạo, phòng chống dịch bệnh, cấp cứu người bệnh hoặc đảm bảo hoạt động ngoại giao khẩn cấp đều được liệt kê trong nhóm này.

Với các dự án trọng điểm, yêu cầu tiến độ cao theo chỉ đạo của Chính phủ, Quốc hội hay các cấp có thẩm quyền, việc chỉ định thầu là phương án tối ưu. Điều này áp dụng với các dự án mang tính kết nối hạ tầng, hội nhập đồng bộ, như các công trình giao thông, cơ sở dữ liệu quốc gia, hạ tầng chuyển đổi số, hoặc các sự kiện lớn của quốc gia.

Ngoài ra, các gói thầu sửa chữa trụ sở, ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ cải cách hành chính, các hoạt động liên quan đến dự trữ quốc gia cũng nằm trong phạm vi chỉ định thầu nếu cần gấp…

Ảnh minh họa.

Hỗ trợ phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số

Nghị định 214/2025/NĐ-CP cũng ưu tiên hình thức chỉ định thầu với các dự án nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và công nghệ chiến lược. Đây là bước đi quan trọng để thúc đẩy phát triển công nghệ cao, dữ liệu quốc gia và nền tảng số tại các bộ, ngành, địa phương, phục vụ lộ trình chuyển đổi số quốc gia.

Các gói thầu có giá trị nhỏ (dưới 500 triệu đồng với mua sắm thường, dưới 2 tỷ đồng với hàng hóa, xây lắp trong dự án) cũng được phép chỉ định thầu nhằm giảm thủ tục hành chính.

Bên cạnh đó, các gói thầu mang tính đặc thù như mua sắm hàng hóa chỉ có một nguồn cung, yêu cầu kỹ thuật chuyên biệt, hoặc liên quan đến bản quyền, bảo mật, văn hóa, khảo cổ cũng được áp dụng hình thức chỉ định thầu.

Đảm bảo bí mật nhà nước và các dự án đặc biệt

Một điểm nhấn quan trọng là các gói thầu yêu cầu bảo vệ bí mật nhà nước hoặc thuộc các dự án quan trọng quốc gia được Quốc hội thông qua đều được phép chỉ định thầu, phù hợp với đặc thù của từng lĩnh vực quản lý.

Nghị định cũng linh hoạt trong việc áp dụng quy trình chỉ định thầu thông thường hoặc rút gọn tùy vào tiến độ và yêu cầu cụ thể của từng dự án.

Việc mở rộng phạm vi chỉ định thầu giúp tăng tính linh hoạt trong thực hiện các dự án cấp bách hoặc có tính đặc thù. Tuy nhiên, đi kèm với đó là yêu cầu cao về minh bạch, kiểm soát và hậu kiểm để đảm bảo không phát sinh tiêu cực, lạm dụng.

Với Nghị định 214/2025/NĐ-CP, Chính phủ kỳ vọng tạo ra khung pháp lý đầy đủ và linh hoạt, phục vụ hiệu quả công tác đầu tư công, phòng chống thiên tai, dịch bệnh, thúc đẩy khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong bối cảnh mới.