Quy định mới về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán độc lập

Nghị định gồm 4 Chương, 44 Điều, quy định cụ thể về hành vi vi phạm, thời hiệu xử phạt, hình thức và mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả, thẩm quyền lập biên bản, thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán độc lập.

Nghị định này áp dụng đối với các cá nhân, tổ chức trong nước và nước ngoài có hành vi vi phạm, trong đó có: doanh nghiệp kiểm toán; chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam; doanh nghiệp được thành lập, hoạt động theo pháp luật Việt Nam; chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp trong và ngoài nước hoạt động tại Việt Nam; tổ chức nghề nghiệp, cơ sở đào tạo về kiểm toán; người có thẩm quyền xử phạt cùng các cơ quan, cá nhân liên quan.

Theo Nghị định, thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán độc lập được quy định là 05 năm. Thời điểm tính thời hiệu được xác định kể từ ngày người có thẩm quyền phát hiện hành vi vi phạm đang diễn ra; đối với hành vi đã kết thúc thì tính từ ngày chấm dứt vi phạm. 

Cùng với đó, Nghị định quy định hai hình thức xử phạt chính: Cảnh cáo và phạt tiền. Trong đó, mức phạt tiền tối đa: 1 tỷ đồng đối với cá nhân, 2 tỷ đồng đối với tổ chức. Trường hợp tổ chức thực hiện hành vi vi phạm thì mức phạt gấp đôi so với cá nhân.

Ngoài ra, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, tổ chức, cá nhân còn có thể bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung như: Tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán từ 01 đến 24 tháng; tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán hoặc đình chỉ kinh doanh từ 01 đến 24 tháng; tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.

Nghị định cũng quy định cụ thể mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm trong nhiều lĩnh vực: Thi chứng chỉ và cập nhật kiến thức cho kiểm toán viên; đăng ký hành nghề kiểm toán; điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán; hoạt động kiểm toán; trách nhiệm của đơn vị được kiểm toán; cung cấp, sử dụng dịch vụ kiểm toán qua biên giới; chế độ thông báo, báo cáo; kiểm soát chất lượng dịch vụ kiểm toán.

Trong đó đáng chú ý, mức phạt đối với các hành vi vi phạm liên quan đến đăng ký hành nghề kiểm toán. Cụ thể:

Tẩy xóa, sửa chữa, cho mượn, sử dụng sai hoặc đăng ký không đúng nơi làm việc: Phạt từ 10 - 20 triệu đồng đối với cá nhân; từ 30 - 40 triệu đồng đối với doanh nghiệp; giả mạo chứng chỉ bị phạt từ 40 - 60 triệu đồng.

Hồ sơ đăng ký hành nghề không trung thực: Phạt từ 30 – 40 triệu đồng đối với xác nhận sai thực tế; từ 40 - 60 triệu đồng đối với kê khai sai; từ 80 - 100 triệu đồng với hành vi giả mạo lần thứ nhất; từ 200 - 250 triệu đồng khi vi phạm lần thứ hai; từ 400 – 500 triệu đồng khi vi phạm từ lần thứ ba trở lên.

Quản lý, sử dụng Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán: Phạt từ 5 - 10 triệu đồng đối với hành vi nộp chậm; từ 10 - 20 triệu đồng với hành vi không nộp lại; từ 40 - 50 triệu đồng khi sử dụng Giấy chứng nhận đã hết hiệu lực hoặc không còn giá trị.

Cùng với các mức phạt tiền, các biện pháp bổ sung và khắc phục hậu quả cũng được quy định chặt chẽ, như: Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm; buộc nộp lại Giấy chứng nhận, Chứng chỉ kiểm toán viên giả mạo, hoặc buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp vào ngân sách nhà nước.