VKSND huyện Bình Giang: Kháng nghị bản án của TAND cùng cấp do vi phạm về đánh giá chứng cứ

Nguyên đơn trong vụ án này là ông Trần Văn H (sinh năm 1965) và bà Phạm Thị D (sinh năm 1972); bị đơn là ông Vũ Đình Q (sinh năm 1970) và bà Vũ Thị V (sinh năm 1974).

Theo hồ sơ, vợ chồng ông Vũ Đình Q, bà Vũ Thị V được Chủ tịch UBND huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số W006785 ngày 10/4/2003 đối với thửa đất số 604 tờ bản đồ số 01 tại thôn Cậy, xã Long Xuyên, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương, diện tích 105m² đất ở (gọi tắt là thửa đất số 604). Ngày 23/6/2020, ông Vũ Đình Q, bà Vũ Thị V ký Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng thửa đất 604 cho vợ chồng anh Đỗ Anh T, chị Vũ Thị T tại Văn phòng công chứng Trần Bá Tuấn ở thị trấn Kẻ Sặt, huyện Bình Giang với giá trong hợp đồng là 50.000.000 đồng (giá thực tế là 800.000.000 đồng).

Ngày 24/6/2020, vợ chồng anh Đỗ Anh T, chị Vũ Thị T được Chủ tịch UBND huyện Bình Giang cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CV 932717 đối với thửa đất 604. Sau đó, anh Đỗ Anh T, chị Vũ Thị T đồng ý để cho vợ chồng ông Vũ Đình Q, bà Vũ Thị V ở nhờ ngôi nhà trên thửa số 604 để thu xếp chỗ ở mới. Ngày 04/7/2022 vợ chồng anh Đỗ Anh T, chị Vũ Thị T ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng thửa đất 604 cho vợ chồng ông Trần Văn H, bà Phạm Thị D tại Văn phòng công chứng Trần Bá Tuấn với giá trong hợp đồng là 200.000.000 đồng (giá thực tế là 1.100.000.000 đồng), ngày 16/11/2022, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Bình Giang ghi nhận nội dung biến động vào Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CV 932717, xác nhận anh Đỗ Anh T, chị Vũ Thị T đã chuyển nhượng thửa đất 604 cho vợ chồng ông H, bà D. Nhưng từ đó đến nay gia đình ông Vũ Đình Q, bà Vũ Thị V vẫn ở trên thửa đất 604, vợ chồng ông H, bà D nhiều lần yêu cầu nhưng ông Vũ Đình Q, bà Vũ Thị V không giao đất. Do vậy, ông Trần Văn H, bà Phạm Thị D khởi kiện đề nghị Tòa án buộc vợ chồng ông Vũ Đình Q, bà Vũ Thị V phải trả lại quyền sử dụng đất tại thửa số 604 và tài sản trên đất.

Quá trình giải quyết vụ án, ông Vũ Đình Q yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất ngày 23/6/2020 giữa vợ chồng ông và vợ chồng anh Đỗ Anh T là vô hiệu vì cho rằng vợ chồng ông chuyển nhượng quyền sử dụng đất thửa số 604 cho vợ chồng anh Đỗ Anh T để đảm bảo cho việc trả nợ khoản tiền 800 triệu mà vợ chồng ông Vũ Đình Q đã vay của anh Đỗ Anh T, khi chuyển nhượng đã thỏa thuận miệng với nhau nếu anh Đỗ Anh T chuyển nhượng thửa đất 604 cho người khác phải báo trước cho ông Vũ Đình Q và nếu được nhiều hơn 800.000.000 đồng thì phải trả số tiền chênh lệch cho ông Vũ Đình Q, nhưng anh Đỗ Anh T chuyển nhượng thửa đất cho vợ chồng ông Trần Văn H không báo trước cho ông Vũ Đình Q và không trả cho ông Vũ Đình Q 300 triệu đồng, nên ông Vũ Đình Q yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng giữa vợ chồng ông Vũ Đình Q và vợ chồng anh Đỗ Anh T vô hiệu và giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu.

Bản án dân sự sơ thẩm số 04/DS-ST ngày 29/3/2024 của TAND huyện Bình Giang đã tuyên: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là bà Phạm Thị D và ông Trần Văn H; buộc ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V liên đới trả cho bà Phạm Thị D và ông Trần Văn H trị giá thửa đất số 604 với số tiền là 1.192.950.800 đồng. Các đương sự có nghĩa vụ liên hệ với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để làm thủ tục sang tên quyền sử dụng đất đối với thửa đất số 604, tờ bản đồ số 01, diện tích 105m² tại thôn Cậy, xã Long Xuyên, huyện Bình Giang sau khi ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V thực hiện xong nghĩa vụ trả tiền cho bà Phạm Thị D và ông Trần Văn H.

Không chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn là ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V về việc đề nghị Tòa án tuyên bố hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa vợ chồng ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V và vợ chồng anh Đỗ Anh T, chị Vũ Thị T, cũng như hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa vợ chồng anh Đỗ Anh T, chị Vũ Thị T với vợ chồng bà Phạm Thị D và ông Trần Văn H đối với thửa đất số 604, tờ bản đồ số 01, diện tích 105m² tại thôn Cậy, xã Long Xuyên, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương vô hiệu và giải quyết hậu quả của hợp đồng vô hiệu.

Ngoài ra bản án còn tuyên về quyền yêu cầu thi hành án, trách nhiệm chịu lãi xuất chậm trả và trách nhiệm nộp án phí của đương sự.

Sau khi xem xét hồ sơ vụ án, các tài liệu, chứng cứ mới xác minh, thu thập được, ngày 10/4/2024, VKSND huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương đã ban hành Quyết định kháng nghị số 01/QĐ-VKS-DS kháng nghị phúc thẩm đối với Bản án số 04/2024/DS-ST ngày 29/3/2024 của TAND huyện Bình Giang.

Quyết định kháng nghị của VKSND huyện Bình Giang nêu rõ, Bản án số 04/2024/DS-ST ngày 29/3/2024 của TAND huyện nhận định bà Phạm Thị D và ông Trần Văn H là người có quyền sử dụng hợp pháp đối với diện tích 105m² đất và tài sản trên đất tại thửa số 604 và tuyên xử chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Phạm Thị D và ông Trần Văn H là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên TAND huyện lại giao quyền sử dụng thửa đất số 604 và tài sản trên đất cho ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V là không đúng với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, xâm phạm đến quyền sử dụng hợp pháp và quyền đòi lại tài sản là quyền sử dụng thửa đất 604 của ông Trần Văn H, bà Phạm Thị D đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận và được pháp luật bảo vệ theo quy định tại Điều 163, Điều 166 Bộ luật Dân sự, Điều 166 Luật Đất đai.

Về giải quyết việc sử dụng ngôi nhà trên đất: Ngôi nhà cấp 4 do ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V tự ý xây dựng trên thửa đất số 604 vào năm 2017 có diện tích là 92,3m², trong đó 30,7m² diện tích ngôi nhà thuộc thửa số 604, còn 61,6m² nằm trên phần đất 03 và đất khoán thầu do UBND xã Long Xuyên quản lý. Gia đình ông ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V xây dựng nhà cấp 4 và công trình phụ trên đất khi chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép xây dựng là vi phạm Điều 12 Luật đất đai, Điều 12 Luật xây dựng, Điều 66 Luật nhà ở, quá trình xây dựng địa phương đã nhắc nhở, vì vậy ngôi nhà không được công nhận quyền sở hữu. Bản án của TAND huyện đã nhận định một phần căn nhà nằm trên phần diện tích đất liền kề của ông ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V đang sử dụng nhưng chưa được nhà nước công nhận quyền sử dụng đất nhưng lại giao cho ông ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V tiếp tục quản lý, sử dụng thửa đất số 604, ngôi nhà và tài sản trên đất là không có căn cứ vì đã thừa nhận hành vi vi phạm của ông ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V.

Về việc đánh giá chứng cứ của TAND huyện Bình Giang: Tài liệu trong hồ sơ vụ án (Sơ đồ hiện trạng kèm theo biên bản xem xét thẩm định tại chỗ), kết quả hỏi tại phiên toà thể hiện: Ngôi nhà trên đất là nhà cấp 4 lợp ngói do ông Quang, bà Việt xây dựng từ năm 2017; ngoài lối đi vào là cổng hiện gia đình ông Quang đang sử dụng còn có đường bê tông hiện trạng nằm ở vị trí phía Tây Nam của thửa đất tiếp giáp với ruộng canh tác của gia đình ông ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V (lối đi vào nghĩa địa) để đi vào phần đất liền kề với thừa số 604 (phần đất chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V), nhưng phần nhận định của bản án, TAND huyện lại nhận xét nếu giao cho trả cho ông Trần Văn H, bà Phạm Thị D thửa đất số 604 và các tài sản trên đất sẽ làm ảnh hưởng kết cấu của ngôi nhà, không còn lối đi vào thửa đất liền kề của ông ông Vũ Đình Q và bà Vũ Thị V đang sử dụng nhưng chưa được nhà nước công nhận quyền sử dụng đất, gây khó khăn cho công tác thi hành án là đánh giá chứng cứ chưa toàn diện, đầy đủ, vi phạm Điều 108 BLTTDS, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.

Từ các căn cứ, phân tích nêu trên, VKSND huyện Bình Giang đã quyết định kháng nghị một phần Bản án dân sự sơ thẩm số 04/2024/DS-ST ngày 29/3/2024 của TAND huyện Bình Giang về phần buộc bị đơn trả cho nguyên đơn giá trị bằng tiền tương đương với quyền sử dụng đất và tài sản trên đất tại thửa số 604. Đề nghị TAND tỉnh Hải Dương căn cứ Điều 309 BLTTDS xét phúc thẩm vụ án theo hướng sửa bản án sơ thẩm về phần nội dung trên.