Tòa án chấp nhận kháng nghị của VKSND cấp cao tại Hà Nội trong vụ án “Tranh chấp thừa kế tài sản”

Trụ sở TAND cấp cao tại Hà Nội

Ngày 25/8/2020, TAND cấp cao tại Hà Nội đã mở phiên xét xử phúc thẩm xem xét  yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là ông Lữ Văn D về việc tranh chấp thừa kế tài sản với bị đơn là bà Lữ Thị H do có kháng cáo của nguyên đơn, kháng nghị của VKSND cấp cao tại Hà Nội.

Theo nội dung vụ án, cụ Lữ Văn G (mất năm 1990) và cụ Lại Thị L (mất năm 1992) sinh được 5 người con: ông Lữ Văn T (đã chết năm 1960), Lữ Hồng Q, Lữ Văn H, Lữ Văn D, và Lữ Văn C (mất năm 2008, có vợ là bà Lữ Thị H và 02 con). Khi còn sống hai cụ có thửa đất 1.378m², đã chia cho ông Lữ Hồng Q 522m² và Lữ Văn H 355m² và hiện không xảy ra tranh chấp.

Đối với thửa đất hộ ông Lữ Văn C đang quản lý, sử dụng, có nguồn gốc từ cụ G, cụ L. Bà H (vợ ông Lữ Văn C) là bị đơn cho rằng hai cụ đã chia toàn bộ thửa đất này cho vợ chồng bà từ năm 1985, đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ năm 1994, đã xây dựng nhà cửa ổn định, từ đó đến nay không ai có tranh chấp, có ý kiến gì nên thửa đất này là của gia đình bà H. Ông Lữ Văn D, vợ chồng ông Lữ Hồng Q và ông Lữ Văn H cho rằng năm 1985, cụ G và cụ L đã họp gia đình gồm 4 anh em trai và 3 con dâu để phân chia đất vườn cho các con sử dụng. Phần đất gia đình ông C đang sử dụng có ½ đất của ông D. Do lúc đó ông D chưa lập gia đình và đang đi học nên tạm thời cho ông C mượn để sử dụng và cũng đã xuất trình một biên bản họp gia đình lập ngày 04/01/1985 tuy nội dung phù hợp với ý kiến của các anh em khác nhưng không có chữ kí của hai cụ và những người con của hai cụ, cũng không có xác nhận của chính quyền địa phương và 01 đơn đề nghị của cụ G ghi ngày 05/01/1985 gửi Ủy ban nhân dân xã Liêm Chính trình bày về việc chia đất vườn cho các con, có chữ kí của cụ G nhưng không có xác nhận của địa phương. Đồng thời ông Dũng cung cấp giấy xác nhận của cụ Lữ Văn K (là chú họ) và cụ Lữ Thị H (là cô họ) trình bày có nghe cụ G, cụ L nói lại cho biết về việc “chia đất trong phần đất của cháu C sử dụng có ½ là của cháu D”.

Trên thực tế, các đương sự đều thừa nhận tranh chấp đất đang sử dụng có nguồn gốc của cụ G và cụ L. Tuy nhiên, Tòa án cấp sơ thẩm chưa làm rõ việc năm 1988 đất được đứng tên ông C trên sổ mục kê và bản đồ địa chính có được sự đồng ý của cụ G và cụ L hay không. Mặc khác, bị đơn là bà H cho rằng hai cụ đã cho vợ chồng bà diện tích đất này nhưng bà H không đưa ra được các tài liệu chứng cứ để chứng minh. Thực tế gia đình bà cũng chỉ xây dựng các công trình kiến trúc trên ½ đất. Thời điểm ông C được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 1994 là sau khi cụ G và cụ L đã chết, nhưng không có tài liệu nào thể hiện hai cụ đã cho vợ chồng ông C đất, cũng như không có sự đồng ý nào của những người thừa kế của hai cụ là ông Lữ Hồng Q, Lữ Văn H, Lữ Văn D.

Tòa án cấp sơ thẩm đã áp dụng Án lệ số 03/2016/AL để không chấp nhận yêu cầu khởi kiện chia thừa kế tài sản và hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Lữ Văn D trong trường hợp bố mẹ ông C là cụ G mất năm 1990 và cụ L mất năm 1992 nhưng đến năm 1994 ông Chung mới được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là không đúng với án lệ.

Vì các lẽ trên VKSND cấp cao tại Hà Nội đã quyết định Kháng nghị đối với bản án sơ thẩm số 27/2018/DS-ST ngày 29/11/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Hà Nam theo thủ tục phúc thẩm. Đề nghị Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm theo hướng hủy Bản án sơ thẩm trên, giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân tỉnh Hà Nam giải quyết lại theo quy định của pháp luật.

Tại phiên tòa, căn cứ vào những chứng cứ thu thập được, căn cứ vào lời khai từ phía nguyên đơn, bị đơn; căn cứ vào kháng nghị của VKSND cấp cao tại Hà Nội, Hội đồng xét xử phúc thẩm Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã chấp Kháng nghị của VKSND cấp cao tại Hà Nội, hủy Bản án sơ thẩm số 27/2018/DS-ST ngày 29/11/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Hà Nam, chấp nhận kháng cáo của nguyên đơn, giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân tỉnh Hà Nam giải quyết lại theo quy định của pháp luật.