Quy định mới về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ

Quy định gồm 9 chương, 57 điều, quy định về: Quy định chung; phân cấp quản lý cán bộ; quy hoạch cán bộ; bổ nhiệm và giới thiệu cán bộ ứng cử; bổ nhiệm lại, giới thiệu ứng cử; điều động và biệt phái cán bộ; cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ; thẩm quyền của người đứng đầu trong việc tạm đình chỉ công tác đối với cán bộ cấp dưới; và điều khoản thi hành.

Quy định có hiệu lực kể từ ngày ký và thay thế Quy định số 80-QĐ/TW, ngày 18/8/2022; Quy định số 50-QĐ/TW, ngày 27/12/2021; Quy định số 41-QĐ/TW, ngày 03/11/2021; Quy định số 148-QĐ/TW, ngày 23/5/2024; Thông báo Kết luận số 20-TB/TW, ngày 08/9/2022 và Kết luận số 165-KL/TW, ngày 07/6/2025 của Bộ Chính trị.

Theo Điều 1 của Quy định, nội dung điều chỉnh bao gồm mục đích, yêu cầu, nguyên tắc, nội dung, trách nhiệm và thẩm quyền trong quản lý cán bộ; đồng thời quy định nguyên tắc, trách nhiệm, thẩm quyền, tiêu chuẩn, điều kiện, thủ tục, quy trình quy hoạch, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, giới thiệu ứng cử, tái cử, chỉ định, điều động, biệt phái, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ. Quy định áp dụng đối với các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị và cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị.

Về mục đích, yêu cầu, Quy định cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết, kết luận của Đảng, bảo đảm chặt chẽ, dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch trong công tác cán bộ và quản lý cán bộ; bảo đảm đồng bộ, thống nhất, tổng thể, liên thông trong công tác cán bộ của Đảng; đánh giá cán bộ thường xuyên, khách quan, công tâm, chính xác; quy hoạch, lựa chọn và bố trí đúng cán bộ; thực hiện có hiệu quả cơ chế “có vào, có ra, có lên, có xuống” trong công tác cán bộ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và tình hình thực tiễn đặt ra.

Quy định nhấn mạnh việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác cán bộ; bảo đảm sự chuyển tiếp liên tục, vững vàng giữa các thế hệ; chủ động xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là cấp chiến lược, người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ trong giai đoạn mới, gắn bó mật thiết với Nhân dân.

Về nguyên tắc, Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ thông qua việc đề ra đường lối, chủ trương, chính sách, tiêu chuẩn, quy chế, quy định về công tác cán bộ; lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện thông qua các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên trong các cơ quan, tổ chức của hệ thống chính trị, các tổ chức kinh tế nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập. Đảng chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của hệ thống chính trị; trực tiếp quản lý đội ngũ cán bộ, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các ngành, các cấp; phân công, phân cấp công tác quản lý cán bộ, quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử cho các cấp ủy, tổ chức đảng; đồng thời thường xuyên kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện của các ngành, các cấp.

Quy định yêu cầu thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể quyết định, đồng thời phát huy đầy đủ trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo và cá nhân liên quan, trước hết là người đứng đầu trong công tác cán bộ và quản lý cán bộ. Những vấn đề về đường lối, chủ trương, chính sách, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, tuyển chọn, bố trí, sử dụng, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, giới thiệu ứng cử, tái cử, chỉ định, điều động, luân chuyển, biệt phái; phong, thăng, giáng, tước quân hàm; tạm đình chỉ, đình chỉ chức vụ; tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm, đưa ra khỏi quy hoạch; khen thưởng, kỷ luật, thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ phải do cấp ủy, tổ chức đảng và tập thể lãnh đạo có thẩm quyền thảo luận dân chủ, quyết định theo đa số.

Trường hợp ý kiến của người đứng đầu và ý kiến của tập thể cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo cơ quan, đơn vị khác nhau thì phải báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị có trách nhiệm đề xuất và tổ chức thực hiện quyết định của tập thể về công tác cán bộ trong phạm vi được phân công phụ trách. Cán bộ, đảng viên phải chấp hành, thực hiện nghị quyết, quyết định của cấp ủy, tổ chức đảng; cấp ủy cấp dưới phải chấp hành quyết định của cấp ủy cấp trên về công tác cán bộ và cán bộ.

Theo Quy định, việc phân cấp quản lý cán bộ được thực hiện bảo đảm nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo toàn diện công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ trong hệ thống chính trị; đồng thời phát huy đầy đủ trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo và cá nhân người đứng đầu trong phạm vi được giao. Cấp nào, cơ quan, tổ chức, đơn vị nào được giao quyền quản lý cán bộ thì cấp đó, cơ quan, tổ chức, đơn vị đó có trách nhiệm toàn diện trong việc quy hoạch, bố trí, sử dụng, đánh giá, đào tạo, bồi dưỡng, thực hiện chế độ, chính sách và kiểm tra, giám sát đội ngũ cán bộ thuộc quyền quản lý.

Việc quy hoạch cán bộ được tiến hành theo nguyên tắc bảo đảm sự kế thừa, phát triển, ổn định và chuyển tiếp vững vàng giữa các thế hệ cán bộ; gắn quy hoạch với công tác đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, sử dụng cán bộ. Quy hoạch cán bộ được rà soát, bổ sung định kỳ, bảo đảm dân chủ, công khai, khách quan, đúng quy trình, đúng thẩm quyền.

Về công tác bổ nhiệm và giới thiệu cán bộ ứng cử, Quy định xác định rõ tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình và thẩm quyền thực hiện. Việc bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử phải căn cứ vào quy hoạch, nhu cầu công tác, tiêu chuẩn chức danh, năng lực, phẩm chất, kết quả đánh giá, tín nhiệm và uy tín của cán bộ. Không bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử đối với cán bộ không đủ tiêu chuẩn, điều kiện, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước hoặc chưa được xem xét, kết luận về các vấn đề có liên quan.

Cán bộ được bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, có uy tín trong Đảng và Nhân dân; có năng lực lãnh đạo, quản lý, khả năng quy tụ, đoàn kết nội bộ, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có tư duy đổi mới và hiệu quả công tác thực tiễn. Việc lấy phiếu tín nhiệm, thẩm định, thẩm tra, lấy ý kiến nhận xét, đánh giá phải được tiến hành chặt chẽ, khách quan, đúng quy trình, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ.

Công tác bổ nhiệm lại, giới thiệu ứng cử lại được thực hiện đối với cán bộ khi hết thời hạn giữ chức vụ hoặc hết nhiệm kỳ. Việc xem xét bổ nhiệm lại, giới thiệu ứng cử lại căn cứ vào kết quả thực hiện nhiệm vụ, phẩm chất đạo đức, tín nhiệm của cán bộ, yêu cầu nhiệm vụ và quy hoạch cán bộ.

Đối với công tác điều động, luân chuyển, biệt phái, Quy định nêu rõ phải căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ chính trị, quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ. Việc luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý nhằm đào tạo, rèn luyện, bồi dưỡng toàn diện, tạo nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý lâu dài.

Về cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm, Quy định xác định cụ thể các trường hợp, điều kiện, quy trình, thẩm quyền xem xét, quyết định, bảo đảm đúng nguyên tắc, khách quan, công tâm, minh bạch. Việc xem xét cho thôi chức vụ, từ chức, miễn nhiệm được tiến hành khi cán bộ có nguyện vọng chính đáng, có vi phạm, khuyết điểm, uy tín giảm sút hoặc không còn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền được tạm đình chỉ công tác đối với cán bộ cấp dưới thuộc quyền quản lý khi có căn cứ xác định cán bộ có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước hoặc khi cần thiết để phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra, điều tra, xử lý vụ việc. Việc tạm đình chỉ công tác phải thực hiện theo đúng thẩm quyền, trình tự, thời hạn và báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Quy định số 377-QĐ/TW nêu rõ trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo, cá nhân người đứng đầu và các cơ quan tham mưu, giúp việc trong việc tổ chức thực hiện. Các cơ quan, đơn vị có trách nhiệm phổ biến, quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, bảo đảm thống nhất trong toàn hệ thống chính trị. Ban Tổ chức Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện; định kỳ tổng hợp, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư về kết quả thực hiện, những vấn đề phát sinh và đề xuất giải pháp kịp thời.

Việc ban hành Quy định số 377-QĐ/TW thể hiện sự quyết tâm của Đảng trong việc tiếp tục hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu quả công tác cán bộ, bảo đảm dân chủ, kỷ cương, công khai, minh bạch, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp có phẩm chất, năng lực, uy tín, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.