Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Tăng độ tuổi nghỉ hưu là một lộ trình chậm

Tăng độ tuổi nghỉ hưu là để đảm bảo quỹ Bảo hiểm xã hội 

Việt Nam đã chính thức bước vào quá trình già hóa dân số, dự báo nước ta sẽ mất không tới 20 năm để tỷ lệ người từ 65 tuổi trở lên tăng từ 7% lên 14% tổng dân số, một tốc độ thuộc hàng cao nhất trên thế giới. Điều này sẽ đặt ra những thách thức lớn cho việc đảm bảo hạ tầng an sinh xã hội, số người được hưởng bảo hiểm xã hội đang không ngừng tăng lên, Quỹ hưu trí và tử tuất có nguy cơ mất cân đối trong dài hạn. 

Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết: “Nghị quyết 28 của Trung ương đã đặt vấn đề rất rõ mục tiêu, mục đích về điều chỉnh tuổi nghỉ hưu. Trong đó, việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu phải tính tới yếu tố tăng trưởng việc làm, đảm bảo sự bền vững và phải căn cứ vào rất nhiều mục tiêu khác. Ví dụ như giải quyết đảm bảo bền vững quỹ bảo hiểm trong lâu dài, vấn đề già hoá dân số,... Có thể nói mục tiêu điều chỉnh tuổi nghỉ hưu có một tầm nhìn dài, nhưng phải hành động mau lẹ, đặc biệt phải tiến tới thích ứng được xu hướng già hoá dân số vào năm 2035”. 

Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung trao đổi nhanh với báo chí bên hành lang Quốc hội (Ảnh: Quang Vinh)

Bộ trưởng cũng nhắc tới tình trạng hiện nay, nếu một người đóng BHXH bình quân 28 năm thì đủ để chính người đó hưởng trong 10 năm, còn lại 9,5 năm thì phải lấy đóng góp BHXH của thế hệ sau chia sẻ cho thế hệ trước. Do đó, việc tăng độ tuổi nghỉ hưu, kéo dài thời gian đóng bảo hiểm xã hội, tạo ra của cải vật chất đối với nhóm người lao động là cần thiết .

Tăng tuổi nghỉ hưu là một lộ trình chậm

Báo cáo trước Quốc hội sáng nay, Liên quan đến việc điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu, Chính phủ đưa ra 02 phương án trình Quốc hội xem xét. Trong đó, Phương án 01 quy định tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường: cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với nam và 04 tháng đối với nữ cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi; Phương án 02 quy định tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường: cứ mỗi năm tăng thêm 04 tháng đối với nam và 06 tháng đối với nữ cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi. Đồng thời, dự thảo cũng quy định quyền nghỉ hưu sớm hơn không quá 5 tuổi đối với người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; và một số công việc, nghề nghiệp đặc biệt; quyền nghỉ hưu muộn hơn không quá 5 tuổi đối với người lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, người lao động làm công tác quản lý và một số trường hợp đặc biệt. Cả hai phương án quy định trong dự thảo đều có lộ trình tăng chậm. Với Phương án 01, thì tuổi nghỉ hưu của nam giới đạt 62 tuổi vào năm 2028 và tuổi nghỉ hưu của nữ giới là 60 tuổi vào năm 2035 (sau 8 năm với nam và sau 15 năm với nữ kể từ năm 2021). Phương án 02 có lộ trình nhanh hơn Phương án 1: tuổi nghỉ hưu của nam đạt 62 tuổi vào năm 2026  và tuổi nghỉ hưu của nữ đạt 60 tuổi vào năm 2030 (sau 6 năm với nam và sau 10 năm đối với nữ kể từ năm 2021).

Chính phủ đề xuất lựa chọn Phương án 01 vì đây là phương án có ưu điểm hơn, phòng tránh cao hơn các rủi ro khi điều chỉnh tuổi đối với thị trường lao động, tránh gây sốc thị trường lao động, giữ được ổn định xã hội và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Trao đổi với báo chí tại Quốc hội, Bộ trưởng có nhã ý muốn nhờ báo chí tuyên truyền rộng hơn để người lao động hiểu, đây là điều chỉnh dần có lộ trình, chậm. “Theo phương án 1, đến 2028, người đàn ông mới nghỉ hưu ở tuổi 62, 2035 nữ mới nghỉ hưu ở tuổi 60. Nhưng đây là với những người làm việc trong điều kiện lao động bình thường, sức khỏe bình thường,… Còn với trường hợp suy giảm sức khỏe, lao động trong điều kiện đặc biệt, nặng nhọc, độc hại sẽ có quyền được nghỉ hưu sớm hơn 5 tuổi, đi liền với đó là chúng tôi đang thiết kế những chính sách, thậm chí có những người nghỉ hưu ở tuổi 50”.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đang thiết kế chính sách là người lao động được quyền nghỉ hưu sớm, hưởng chính sách theo quy định hiện hành, chứ không bắt cứng họ cứ phải đủ tuổi và đủ năm đóng bảo hiểm thì mới được nghỉ hưu, Bộ trưởng cho biết thêm.

Dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) có bố cục gồm 17 Chương, 221 điều (giảm 21 điều so với hiện hành); trong đó: đã sửa đổi, bổ sung 162 Điều, sửa đổi 2 Điều của Luật Bảo hiểm xã hội liên quan đến điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu.