VKSND tối cao thông báo rút kinh nghiệm vụ án “Vận chuyển trái phép chất ma túy”

Trước đó, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao đã xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, chấp nhận Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 03/QĐ-VKSTC-V7 ngày 28/02/2022 của Viện trưởng VKSND tối cao, huỷ một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 154/2021/HSPT ngày 07/4/2021 của TAND cấp cao tại Đà Nẵng.

Nội dung vụ án

Chiều tối ngày 27/02/2019, Nguyễn Văn Hoàng điều khiển xe ô tô biển kiểm soát 75A-095.59 chở Nguyễn Khoa Vũ Ngân đi từ thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế đến thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị dễ nhận vận chuyển ma túy của Lương Đình Văn và Nguyễn Thị Nhung vào tỉnh Thừa Thiên Huế giao cho Phạm Hoàng Minh (trú tại số 34 Tây Sơn, phường Trường Thọ, thành phố Huế) để nhận 20.000.000 đồng tiền công. Khi đến thị trấn Lao Bảo, Hoàng và Ngân vào thuê phòng tại khách sạn Sẽ Pôn. Sau đó, đến khoảng 08 giờ ngày 28/02/2019 thì trả phòng và đi đến khách sạn Bảo Sơn thuê phòng 104 nghỉ lại. Đến khoảng 13 giờ cùng ngày, Hoàng gặp Văn tại bãi đỗ xe của khách sạn Bảo Sơn, Văn cho Hoàng 04 viên ma túy tổng hợp để sử dụng. Hoàng lấy 04 viên ma túy tổng hợp cất giấu vào ngăn đựng phía trước xe ô tô biển kiểm soát 75A-095.59.

Khoảng 18 giờ ngày 01/3/2019, Nhung đến phòng nghỉ gặp Hoàng nói có ma túy rồi xuống khu vực Massage của khách sạn Bảo Sơn để nhận. Hoàng và Ngân đi xuống khu vực Massage và bãi đỗ xe, Hoàng bảo Ngân vào ngồi trong xe ô tô, còn Hoàng đứng nói chuyện với Nhung một lúc thì ra xe ô tô ngồi ở ghế lái. Văn đi đến mở cửa sau bên trái ô tô biển kiểm soát 75A-095.59 bỏ 01 túi xách phía ghế sau. Sau đó, Hoàng điều khiển xe ô tô chở Ngân về thành phố Huế. Khi xe ô tô chạy được một đoạn, Hoàng bảo Ngân lấy túi xách Văn bỏ phía sau xe, Ngân mở ra lấy 01 bao ma túy giao cho Hoàng cất giấu phía dưới ghế lái xe ô tô, còn 01 bao ma túy Hoàng bảo Ngân cất giấu vào cửa sổ trời 02 lớp trên trần xe ô tô, 01 gói bò khô Ngân để ở giữa ghế lái và ghế phụ của xe ô tô, còn túi xách giấy Ngân mở kính cửa xe ô tô vứt ra đường.

Các bị cáo trong vụ án

Khoảng 20 giờ 20 phút ngày 01/3/2019, Hoàng điều khiển xe ô tô đến Km 782+950 quốc lộ 1A, thuộc địa phận xã Hải Trưởng, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị thì bị lực lượng chức năng phát hiện kiểm tra bắt quả tang thu giữ tang vật 01 gói ma túy tổng hợp có khối lượng 997.7547 gam Methamphetamine, 04 viên nén màu hồng có khối lượng 0,3947 gam Methamphetamine và một số tài sản khác.

Quá trình điều tra, ngày 21/5/2019, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Quảng Trị tiến hành khám xét ô tô biển kiểm soát 75A-095.59, Nguyễn Khoa Vũ Ngân giao nộp 10 gói ma túy tổng hợp được cất giấu trên của cách nhiệt phía trên trần xe ô tô biển kiểm soát 75A-095.59 có khối lượng 198,8713 gam Methamphetamine.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 02/2020/HSST ngày 18/02/2020, TAND tỉnh Quảng Trị áp dụng điểm b, khoản 4, Điều 250; điểm c, khoản 1, Điều 249; điểm a, khoản 1, Điều 55 BLHS năm 2015, xử phạt Nguyễn Văn Hoàng 20 năm tù về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy” và 01 năm tù về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy”; Tổng hợp hình phạt chung cho cả 02 tội là 21 năm tù. Áp dụng điểm b, khoản 4, Điều 250; điểm ra khoản 1. Điều 51 BLHS năm 2015 xử phạt Nguyễn Khoa Vũ Ngân tù chung thân về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.

Ngày 25/02/2020, Nguyễn Khoa Vũ Ngân kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Ngày 12/3/2020, Viện trưởng VKSND cấp cao tại Đà Nẵng ban hành Kháng nghị số 12/QĐ-VC2 kháng nghị Bản án hình sự sơ thẩm nếu trên theo hưởng tăng hình phạt đối với Nguyễn Văn Hoàng từ 20 năm tù lên tù chung thân.

Tại Bản án hình sự phúc thẩm số 154/2021/HSPT ngày 07/4/2021, TAND cấp cao tại Đà Nẵng không chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng VKSND cấp cao tại Đà Nẵng, giữ nguyên tội danh và hình phạt đối với Nguyễn Văn Hoàng; chấp nhận kháng cáo, giảm nhẹ hình phạt cho Nguyễn Khoa Vũ Ngân từ chung thân xuống 20 năm tù.

Ngày 28/02/2022, Viện trưởng VKSND tối cao ban hành Kháng nghị số 03/QĐ-VKSTC-V7 kháng nghị Bản án hình sự phúc thẩm nêu trên theo hướng đề nghị hủy phần trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn Văn Hoàng để xét xử phúc thầm lại.

Ngày 30/11/2022, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao đã xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, chấp nhận Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 03/QĐ-VKSTC-V7 ngày 28/02/2022 của Viện trưởng VKSND tối cao, huỷ một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 154/2021/HSPT ngày 07/4/2021 của TAND cấp cao tại Đà Nẵng về phần trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn văn Hoàng về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy” để xét xử phúc thẩm lại.

Những vấn đề cần rút kinh nghiệm

Thứ nhất, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm xác định bị cáo Nguyễn Văn Hoàng vận chuyển trái phép 997,7547 gam ma túy, loại Methamphetamine là không đúng với các tình tiết, nội dung vụ án. Bởi lẽ: Mặc dù quá trình bắt quả tang chỉ thu giữ 997,7547 gam ma túy, loại Methamphetamine, Hoàng không khai nhận số ma túy khối lượng 198,8713 gam trên cửa cách nhiệt phía trên trần xe ô tô, nhưng đánh giá toàn bộ vụ án thì thấy rằng chiếc xe ô tô là do Hoàng mượn của em trai ruột của Hoàng, không phải xe ô tô của Ngân; lời khai của Ngân là chính xác, phù hợp với diễn biến và kết quả khám xét ngày 21/5/2019; khi lập biên bản niêm phong xe ô tô ngày 01/3/2019 thì Hoàng, Ngân đều đã chứng kiến và ký vào biên bản niêm phong, khi mở niêm phong xe ô tô ngày 21/5/2019 bảo đảm thực hiện đúng theo quy định tại Điều 195 BLTTHS, có sự chứng kiến của Kiểm sát viên, Luật sư, đại diện chính quyền địa phương và người chứng kiến là ông Nguyễn Đức Hiếu nên việc khám xét xe ô tô bảo đảm tính khách quan, đúng pháp luật. Do đó, có đủ cơ sở xác định Nguyễn Văn Hoàng cùng Nguyễn Khoa Vũ Ngân tham gia vận chuyển trái phép 1.196,2313 gam Methamphetamine.

Thứ hai, trong vụ án này, bị cáo Nguyễn Văn Hoàng giữ vai trò cao hơn bị cáo Nguyễn Khoa Vũ Ngân, là người chủ động, trực tiếp điều khiển xe ô tô vận chuyên ma túy; hướng dẫn bị cáo Ngân cất giấu ma túy nhưng Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm đánh giá vai trò của hai bị cáo ngang nhau, từ đó quyết định mức hình phạt ngang nhau là không chính xác. Hành vi phạm tội của Nguyễn Văn Hoàng thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng quy định tại điểm bị khoản 4, Điều 250 BLHS năm 2015, có khung hình phạt từ 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình; khối lượng ma túy vận chuyển cao hơn gần 10 lần so với mức khởi điểm 100 gam và bị cáo Nguyễn Văn Hoàng không thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, không có tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự nào nhưng Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm xử phạt Nguyễn Văn Hoàng 20 năm tù, mức án khởi điểm của khung hình phạt là quá nhẹ, không tương xứng với tính chất đặc biệt nghiêm trọng của hành vi phạm tội mà bị cáo gây ra, không công bằng với các bị cáo khác bị xét xử hình phạt tử hình khi vận chuyển trái phép với khối lượng ma túy tương tự, kể cả trường hợp bị cáo Hoàng chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vận chuyển trái phép 997,7547 gam Methamphetamine nên cần xét xử lại theo đúng quy định của pháp luật.