VKSND thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh: Vai trò của cấp ủy trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm

Từ khi trở thành đảng cầm quyền, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn quan tâm xây dựng nền tư pháp cách mạng góp phần bảo vệ chế độ dân chủ, bảo vệ quyền và lợi ích của nhân dân. Trong Thư gửi Hội nghị Tư pháp toàn quốc lần thứ IV vào tháng 02/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Tư pháp là một cơ quan trọng yếu của chính quyền góp phần mình thực hiện chế độ pháp trị, giữ vững và bảo vệ quyền lợi của nhân dân, bảo vệ chế độ dân chủ của ta. Đồng thời, ngăn ngừa, trừng trị những kẻ âm mưu, phá hoại chế độ, phá hoại lợi ích của nhân dân”. Do đó, công tác phòng, chống tội phạm là một trong những nhiệm vụ trọng yếu thường xuyên, lâu dài của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện về mọi mặt của Đảng, sự quản lý, điều hành thống nhất của Nhà nước, do các cơ quan bảo vệ pháp luật và lực lượng chuyên trách làm nòng cốt. 

VKSND thị xã Đông Triều phối hợp với Ban pháp chế HĐND thị xã tiến hành kiểm sát trực tiếp công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố tại Công an thị xã

Với chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp, VKSND góp phần bảo đảm cho pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất. Vì vậy, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm là một nội dung quan trọng luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, trong đó ngành Kiểm sát là một trong những cơ quan tư pháp trực tiếp thực hiện nhằm giữ gìn an ninh, trật tự và an toàn xã hội, bảo vệ quyền con người, quyền công dân góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tuy nhiên, bên cạnh quá trình đô thị hóa nhanh chóng, kinh tế có nhiều khởi sắc là những tồn tại, hạn chế, bất cập diễn ra khá phức tạp. Đó là, tình trạng ô nhiễm môi trường, vi phạm pháp luật có chiều hướng gia tăng cả về số vụ, quy mô, tính chất, mức độ. Tính chất các vụ án có chiều hướng phức tạp, nghiêm trọng, số lượng bị can đồng phạm trong một vụ án phát sinh nhiều, diễn biến của tội phạm xảy ra ở nhiều nơi, hành vi phạm tội ngày càng tinh vi và nguy hiểm, bắt đầu xuất hiện dấu hiệu của tội phạm sử dụng công nghệ cao…

Kiểm sát viên tham gia kiểm sát việc khám nghiệm hiện trường vụ tai nạn giao thông

Nhận thức được tầm quan trọng của công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, trong những năm qua, Chi ủy VKSND thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh luôn xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của Chi bộ, cơ quan. Từ đó, xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện có hiệu quả các chủ trương, kế hoạch phòng, chống tội phạm hàng năm; định kỳ sơ kết, tổng kết, đánh giá tình hình, kết quả thực hiện; tăng cường đôn đốc, kiểm tra, thanh tra, kịp thời giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình phòng, chống tội phạm thuộc lĩnh vực ngành phụ trách đảm bảo không có oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm cũng như tăng cường công tác kiểm sát hoạt động tư pháp phát hiện vi phạm, kịp thời kiến nghị, kháng nghị yêu cầu khắc phục hoặc chấm dứt vi phạm. Phát huy vai trò người đứng đầu cấp ủy, cơ quan trong tổ chức thực hiện công tác phòng, chống tội phạm tại địa phương.

Hội nghị giao ban công tác phối hợp trong điều tra, truy tố, xét xử

Chi bộ, cơ quan xác định: Thứ nhất, về công tác lãnh đạo, chỉ đạo, Chi bộ đã triển khai thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, bám sát các quy định của ngành về công tác phòng, chống tội phạm.

Thứ hai, quá trình thực hiện, Ban chi ủy đã lãnh đạo cơ quan, các bộ phận chuyên môn thực hiện một số giải pháp đồng bộ, làm tốt chức năng, nhiệm vụ trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Trong đó, trọng tâm thực hiện một số giải pháp sau:

Một là: Nâng cao chất lượng hoạt động của Ban chi ủy, trách nhiệm của người đứng đầu; tiếp tục tổ chức quán triệt, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, Kiểm sát viên về vị trí, vai trò của công tác kiểm sát trong việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Đồng thời, xác định rõ đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm chống bỏ lọt tội phạm, từ đó nâng cao ý thức trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ.

Hai là: Đối với các quyết định cần đảm bảo đúng quy định của pháp luật, nắm bắt, xử lý các thông tin  về vụ án kịp thời, chính xác. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn, phát hiện và có biện pháp khắc phục  kịp thời những thiếu sót của Kiểm sát viên, cán bộ trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.

Ba là: Tranh thủ sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng, sự giúp đỡ của chính quyền địa phương, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc khi có phát sinh. Chủ động phối hợp với Ban pháp chế HĐND, Ủy ban MTTQ thị xã và các ngành Nội chính, đặc biệt với Cơ quan điều tra, các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, UBND cấp xã, phường trong việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Từ đó bố trí sắp xếp cán bộ, Kiểm sát viên, cơ sở vật chất, phương tiện để đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ.

Bốn là: Tăng cường cơ sở vật chất phương tiện, máy móc đảm bảo công tác trực tiếp tiến hành kiểm tra, xác minh tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố đạt hiệu quả.

Với những giải pháp được thống nhất và triển khai thực hiện, công tác lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, kịp thời, đúng định hướng đạt kết quả tốt, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình hiện nay. Những năm qua kết quả thực hiện nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm của Viện Kiểm sát nhân dân thị xã Đông Triều đã góp phần đáng kể trong việc kiềm chế tội phạm và các vi phạm pháp luật, qua đó góp một phần vào ổn định đời sống xã hội ở địa phương.

Kiểm sát viên THQCT, KSXX vụ án hình sự xét xử lưu động

Từ thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Chi bộ VKSND thị xã Đông Triều trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, có thể rút ra một số kinh nghiệm:

Vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng mà trực tiếp là Chi ủy, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của người đứng đầu là yếu tố tiên quyết đối với chất lượng, hiệu quả thực hiện đấu tranh phòng chống tội phạm trong tình hình hiên nay.

Ngay khi có Nghị quyết của Đảng về Chiến lược cải cách tư pháp, Chỉ thị về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới, nội dung Nghị quyết của Đảng bộ các cấp đề ra, Chi ủy Viện kiểm sát nhân dân thị xã Đông Triều đã lãnh đạo các bộ phận trong đơn vị tập trung nghiên cứu và nâng cao chất lượng học tập, quán triệt, đồng thời có kế hoạch chỉ đạo tổ chức thực hiện nghiêm túc; định hướng nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ phận chuyên môn. Nội dung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đấu tranh phòng, chống tội phạm luôn bám sát đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và phù hợp với đặc điểm, tình hình và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Sự lãnh đạo, chỉ đạo của Chi ủy hướng tới việc lãnh đạo cơ quan, cán bộ, đảng viên, Kiểm sát viên thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn nhằm bảo đảm quá trình điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án theo nguyên tắc Hiến định, tiến hành đúng pháp luật.

Quan tâm công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và các nội dung liên quan đến đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới.

Nhằm nâng cao hơn nữa năng lực, trách nhiệm  trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, Chi ủy đã tăng cường phổ biến quán triệt và học tập các quy định của pháp luật đến toàn thể cán bộ, đảng viên, Kiểm sát viên của đơn vị về những nội dung liên quan đến thực thi công vụ.

Bên cạnh đó, Chi ủy tiếp tục đẩy mạnh việc phối hợp với các cơ quan trong khối Nội chính, Ban phép chế HĐND thị xã,  Ủy ban Mặt trận Tổ quốc thị xã, UBND các xã, phường để phổ biến các quy định pháp luật liên quan trực tiếp đến cuộc sống, quyền và nghĩa vụ của công dân nhất là pháp luật về Luật Phòng, chống ma túy, Luật Giao thông đường bộ, Luật hôn nhân và gia đình, Bộ luật Hình sự... Làm tốt công tác này sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với pháp chế XHCN cũng như hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của ngành đề ra.

Căn cứ vào đối tượng phổ biến, giáo dục pháp luật và điều kiện cụ thể hướng dẫn các địa phương đẩy mạnh phổ biến giáo dục pháp luật bằng các hình thức chủ yếu như: Tuyên truyền miệng, thông qua hội nghị tuyên truyền, các lớp tập huấn hoặc lồng ghép, thông qua truyền hình, báo, đài, hệ thống loa truyền thanh ở cơ sở; thông qua tủ sách pháp luật, xét xử lưu động... Trong quá trình triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc, Hội Liên hiệp phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh và các cơ quan, tổ chức khác; Tạo điều kiện thuận lợi để các cơ quan, tổ chức đó phát huy vai trò, tham gia tích cực vào công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động các tầng lớp nhân dân nâng cao ý thức trong đấu tranh phòng, chống tội phạm và tố giác tội phạm.

Thực tiễn hoạt động của Viện Kiểm sát nhân dân thị xã Đông Triều, việc đấu tranh phòng, chống tội phạm không thể có kết quả nếu thiếu sự phối hợp đồng bộ và chặt chẽ giữa các cơ quan tư pháp trong việc tuyên truyền, phổ biến đường lối, chủ trương của Đảng trong đấu tranh phòng chống tội phạm hiện nay. Sự phối hợp đó là một trong những điều kiện quan trọng, bảo đảm cho công tác đấu tranh phòng chống tội phạm của đơn vị đạt hiệu quả.

Đồng chí Nguyễn Đức Long Chủ tịch UBND tỉnh trao Bằng khen của UBND cho tập thể VKSND thị xã trong phong trào thi đua năm 2017

Chú trọng công tác cán bộ nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị, chuyên môn của đơn vị, địa phương.

Vấn đề chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên gắn với việc thực hiện cuộc vận động xây dựng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên: “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm” là nội dung rất quan trọng và cấp bách đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của địa phương và của ngành.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và tổ chức sơ kết, tổng kết để kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc

Kiểm tra, giám sát là nội dung rất quan trọng trong quá trình lãnh đạo của Đảng, là chức năng lãnh đạo, nhiệm vụ thường xuyên của toàn Đảng, trước hết là nhiệm vụ của cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy, do cấp ủy trực tiếp tiến hành.

Nhận thức được tầm quan trọng như trên của công tác kiểm tra, giám sát, trong quá trình lãnh đạo thực hiện công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm,  Chi bộ Viện Kiểm sát đã không lơ là, buông lỏng công tác này. Thông qua kiểm tra thường xuyên, kiểm tra định kỳ, đột xuất đã thu được những thông tin cần thiết trong điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án. Từ đó kịp thời có những uốn nắn, bổ sung hoàn chỉnh các quyết định và có những biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo sát thực tế. Đồng thời, thông qua công tác kiểm tra, giám sát của Chi ủy đã nâng cao chất lượng thực thi công vụ của cán bộ, đảng viên, Kiểm sát viên phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu, sáng tạo trong công việc nhằm đạt chất lượng cao.

Tổng kết thực tiễn là một biện pháp cơ bản để thực hiện nguyên tắc thống nhất giữa lý luận và thực tiễn. Thông qua các đợt sơ kết, tổng kết giúp Chi ủy có được sự đánh giá thống nhất, đầy đủ, chính xác thực trạng tình hình, những ưu điểm, hạn chế, vướng mắc và nguyên nhân, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm, đồng thời đề ra giải pháp trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, tạo sự chuyển biến cơ bản về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm trong các giai đoạn tiếp theo. Chính vì vậy, Chi ủy Viện Kiểm sát nhân dân thị xã Đông Triều cần phải tăng cường công tác sơ kết, tổng kết để kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ của chi bộ, cơ quan. Tuy nhiên, việc tổ chức sơ kết, tổng kết cần phải đảm bảo đúng quy trình, nghiêm túc, có sự chuẩn bị tốt về nội dung, phương pháp để đạt hiệu quả thiết thực.

Đồng chí Viện trưởng trao quyết định bổ nhiệm Kiểm tra viên

Trên cơ sở những kinh nghiệm từ quá trình lãnh đạo công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm của Chi bộ Viện Kiểm sát nhân dân thị xã Đông Triều. Hiện nay, cần tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo trực tiếp, toàn diện trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác. Đáp ứng yêu cầu mới, cần có một số giải pháp cụ thể trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo như sau:

Quán triệt quan điểm của Đảng về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm là nhiệm vụ trọng tâm, lâu dài, gắn liền với thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế xã hội địa phương. Vì vậy, cần tiếp tục hoàn thiện những quy định về công vụ, theo đó xác định rõ phạm vi trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên, Kiểm sát viên nhất là nguyên tắc chịu trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu cơ quan nhưng cần có cơ chế kiểm soát quyền lực tránh để xảy ra lạm quyền. Thường xuyên trao đổi thông tin tội phạm và phương thức, thủ đoạn hoạt động mới của các loại tội phạm để có đối sách kịp thời, hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Nắm chắc diễn biến, đánh giá, thống kê chính xác về tình hình tội phạm; tiếp tục hoàn thiện, đổi mới công tác thông tin, thống kê tội phạm kịp thời đúng quy định.

Tiếp tục thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 48-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới, triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống tội phạm; đẩy nhanh tiến độ điều tra, giải quyết án, đảm bảo đúng quy định của pháp luật, không để xảy ra oan, sai; không để lọt tội phạm. Dó đó, cần rà soát các văn bản quy phạm pháp luật nhất là những văn bản mới có liên quan đến công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm để điều chỉnh nội dung hoạt động cho phù hợp đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, đạt hiệu quả trong quá trình thực hiện.

Tham mưu với các cơ quan chức năng có thẩm quyền xây dựng cơ chế quản lý chặt chẽ, phù hợp nhất đối với các hoạt động dễ nảy sinh hành vi vi phạm pháp luật và hành vi phạm tội. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nhằm huy động, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân tham gia giữ gìn trật tự an toàn xã hội; chủ động phòng ngừa, kiềm chế và giảm sự gia tăng của các loại tội phạm.

Nâng cao hiệu quả nghiệp vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án của Viện Kiểm sát nhân dân. Có chế tài nghiêm khắc trong thực hiện nhiệm vụ với các loại tội phạm nguy hiểm, kiềm chế sự gia tăng của tội phạm, làm giảm các loại tội phạm nghiêm trọng.

Xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan tư pháp, Ủy ban nhân dân từ thị xã đến cơ sở, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể thị xã, các cơ quan trong khối Nội chính. Đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, vi phạm pháp luật.

Thực hiện chủ trương của Đảng nói chung và nhiệm vụ của ngành Kiểm sát nói riêng, đáp ứng yêu cầu thực tế của địa phương trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, Chi bộ Viện Kiểm sát nhân dân thị xã Đông Triều đã quán triệt vai trò, vị trí và tầm quan trọng của công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, đến toàn thể cán bộ, đảng viên, Kiểm sát viên. Qua đó, đã để lại những kinh nghiệm hết sức quý báu. Đó là kinh nghiệm về vai trò lãnh đạo mang tính quyết định của cấp ủy đối với chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, chủ động xây dựng kế hoạch để tổ chức thực hiện các nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm. Kinh nghiệm trong quá trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống tội phạm; kinh nghiệm về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và tổ chức sơ kết, tổng kết để kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc của Viện Kiểm sát nhân dân thị xã Đông Triều. Do đó, kết quả  đạt được có nhiều tiến bộ: Hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án và bổ trợ tư pháp tiếp tục có những chuyển biến rõ nét; đội ngũ cán bộ, Kiểm sát được nâng nên một bước về chuyên môn, kỹ năng và đạo đức nghề nghiệp; công tác xây dựng, tham mưu và tổ chức thi hành pháp luật, quản lý nhà nước bằng pháp luật được tăng cường; công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Kết quả đạt được của công tác đấu tranh phòng chống tội phạm đã góp phần quan trọng vào việc giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của địa phương phát triển ổn định, bền vững.

Xem thêm>>>

Phòng, chống tội phạm mua bán người từ kinh nghiệm của Australia

Giải pháp nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm mua bán người