Nâng cao hiệu quả công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự

Kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự là một trong những công tác quan trọng trong chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp của Viện kiểm sát nhân dân; việc thực hiện tốt khâu công tác này nhằm bảo đảm các quy định của pháp luật về tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất, góp phần tích cực trong giải quyết các vụ án hình sự, bảo đảm bản án có hiệu lực phải được thi hành, bảo đảm quyền con người, quyền công dân khi họ bị giam, giữ và chấp hành án hình sự. (Ảnh: Toàn cảnh Hội nghị tại điểm cầu trung tâm VKSND tối cao)

Khâu công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự luôn được Lãnh đạo VKSND tối cao quan tâm, chỉ đạo sát sao; đạt được nhiều kết quả nổi bật: Thông qua hoạt động kiểm sát đã phát hiện và ngăn ngừa những vi phạm, thiếu sót trong công tác thi hành tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự; chất lượng kháng nghị, kiến nghị được chấp nhận đạt tỷ lệ cao; hoạt động trực tiếp kiểm sát tại nhà tạm giữ, trại tạm giam được ghi nhận là một trong những điều kiện đảm bảo cho công tác thi hành tạm giữ, tạm giam ngày càng chặt chẽ, đúng quy định. Từ năm 2018, nhiều quy định của pháp luật, quy định của Ngành về việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự và công tác kiểm sát được sửa đổi, bổ sung chi tiết về trình tự, thủ tục thi hành quyết định thi hành án phạt tù, việc hoàn, miễn, tạm đình chỉ, đình chỉ, giảm thời hạn chấp hành án; tha tù trước thời hạn có điều kiện; việc thi hành án hình sự tại cộng đồng; việc áp dụng, thi hành biện pháp tư pháp, thi hành án hình sự đối với pháp nhân thương mại; việc rút ngắn thời gian thử thách đối với án treo, tha tù trước thời hạn có điều kiện; việc trực tiếp kiểm sát, kiểm sát đột xuất...

Điểm cầu tại một số VKSND tỉnh, thành phố.

Tuy nhiên, công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại một số địa phương chưa đạt yêu cầu đề ra do mỗi địa phương có điều kiện, nguồn lực, thực tiễn khác nhau; hoặc tại một số địa phương, người đứng đầu đơn vị chưa nhận thức đầy đủ, trách nhiệm và chưa thực sự quan tâm đến khâu công tác này.

Nguyên nhân chủ yếu là những khó khăn về biên chế, cơ cấu chức danh tư pháp còn chưa tương xứng với khối lượng công việc được giao; hoặc có đơn vị chưa vận dụng/vận dụng không đúng, không đầy đủ các quyền năng trong việc kiểm sát; chưa thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ được giao...

Hội nghị tập huấn công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự năm 2023 được VKSND tối cao tổ chức nhằm đảm bảo công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự của VKSND các cấp được thực hiện đúng quy định của pháp luật và của Ngành; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức; khắc phục khó khăn vướng mắc trong việc áp dụng pháp luật; đảm bảo tính đồng bộ, chuyên sâu trong công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự; góp phần tăng cường tính thực tiễn, hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ được giao.

Đây cũng là dịp để các đơn vị xem xét, tự đánh giá chất lượng hoạt động kiểm sát tại từng cấp mình quản lý để có biện pháp chấn chỉnh, rút kinh nghiệm và đề ra kế hoạch, giải pháp khắc phục theo đúng yêu cầu của Ngành và chỉ đạo của Viện trưởng VKSND tối cao.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã được nghe lãnh đạo Vụ kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự VKSND tối cao trình bày 02 báo cáo chuyên đề về những điểm mới cơ bản của “Quy chế công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự" kèm theo Hệ thống biểu mẫu nghiệp vụ và Hướng dẫn về thẩm quyền ký văn bản thuộc Hệ thống biểu mẫu nghiệp vụ về công tác này, ban hành kèm theo Quyết định số 259/QĐ-VKSTC ngày 20/7/2023 của Viện trưởng VKSND tối cao và “Phương pháp trực tiếp kiểm sát tại nhà tạm giữ, trại tạm giam”.

Các ý kiến thảo luận tại Hội nghị đã phân tích cụ thể những điểm mới, những nội dung, kỹ năng cần lưu ý trong công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự; trao đổi một số điểm cần lưu ý khi trực tiếp kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam tại nhà tạm giữ, trại tạm giam; các biện pháp, bài học kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện của địa phương, đơn vị nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự.

Đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Phát biểu chỉ đạo, kết luận Hội nghị, đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao yêu cầu lãnh đạo VKSND các cấp phải nghiên cứu, quán triệt các chuyên đề báo cáo tại Hội nghị; nội dung Quy chế mới về công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự; kỹ năng, phương pháp trực tiếp kiểm sát nhà tạm giữ, trại tạm giam đến lãnh đạo, Kiểm sát viên, công chức trong đơn vị để nhận thức đúng, đầy đủ và thống nhất; căn cứ theo tình hình thực tế tại địa phương, Viện kiểm sát đề ra các biện pháp, kế hoạch triển khai, thực hiện đạt hiệu quả, thực chất, nhằm góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chung của ngành Kiểm sát nhân dân.

Bên cạnh đó, Viện kiểm sát các cấp cần tiếp tục quan tâm, bố trí Kiểm sát viên, Kiểm tra viên có năng lực, trình độ, kinh nghiệm để thực hiện công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự; bảo đảm công chức có chức danh pháp lý đáp ứng khối lượng công việc được giao; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên về tư duy, lý luận, kỹ năng kiểm sát; xây dựng đội ngũ công chức "giỏi một việc, biết nhiều việc", khắc phục tình trạng thiếu biên chế hiện nay…

Các cơ sở đào tạo của Ngành cần nghiên cứu, xây dựng tài liệu giảng dạy phù hợp với những thay đổi pháp luật, quy định của Ngành, trong đó có các quy định, kỹ năng kiểm sát theo nội dung mới của Quy chế mới về công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự. Các cơ quan báo chí của Ngành phối hợp với các đơn vị có liên quan tăng cường thông tin, tuyên truyền, phổ biến về vị trí, vai trò, kết quả kiểm sát và trách nhiệm của Viện kiểm sát trong kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự.

Đồng chí Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao cũng yêu cầu Vụ kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự VKSND tối cao có trách nhiệm tổng hợp các nội dung đã được quán triệt, chỉ đạo tại Hội nghị, tham mưu thông báo kết luận Hội nghị đến Viện kiểm sát quân sự Trung ương, các đơn vị nghiệp vụ thuộc VKSND tối cao, VKSND cấp cao và VKSND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để thống nhất thực hiện trong toàn Ngành.

Đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao chụp ảnh lưu niệm cùng các đại biểu dự Hội nghị.