Hướng dẫn kiểm sát việc thực hiện Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước

Nhằm triển khai thi hành Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN ngày 30/6/2021 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2021 và Hướng dẫn số 63/HD- HĐTVĐX ngày 7/7/2021 của Hội đồng tư vấn đặc xá, VKSND tối cao đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo toàn Ngành thực hiện trách nhiệm của VKSND trong công tác đặc xá. Để thống nhất chỉ đạo việc kiểm sát thực hiện quyết định đặc xá, VKSND tối cao hướng dẫn một số nội dung như sau:

Về phương thức kiểm sát, do số lượng người đang chấp hình án phạt tù, người được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đặc xá năm 2021 không nhiều; việc tổ chức thực hiện Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước trong điều kiện dịch bệnh COVID-19 đang có những diễn biến phức tạp, nhiều địa phương thực hiện yêu cầu giãn cách xã hội, nên khi thực hiện nhiệm vụ kiểm sát, Viện kiểm sát các cấp không nhất thiết phải ban hành Quyết định và Kế hoạch trực tiếp kiểm sát mà thực hiện phương thức yêu cầu tự kiểm tra và thông báo kết quả cho Viện kiểm sát. Viện kiểm sát có thẩm quyền chủ động phối hợp với cơ quan, đơn vị để tiến hành kiểm sát theo quy định của Luật Đặc xá. 

Về nội dung kiểm sát, qua tổ chức thực hiện Quyết định đặc xá chủ động nắm số lượng người đang chấp hành án phạt tù, người được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đặc xá năm 2021; cử lãnh đạo, Kiểm sát viên dự lễ công bố Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước tại đơn vị được kiểm sát; nắm diễn biến của Lễ công bố Quyết định đặc xá và phối hợp trong việc thực hiện tự kiểm tra, thông báo kết quả theo nội dung yêu cầu của Viện kiểm sát. 

Sau khi làm việc và nhận được kết quả tự kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm ít nghiêm trọng thì kiến nghị yêu cầu khắc phục; trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng thì tiến hành kiểm sát đột xuất; đối với vi phạm, tồn tại khác có liên quan thì tích hợp phục vụ cho đợt kiểm sát định kỳ gần nhất. 

VKSND tỉnh Tuyên Quang tiến hành trực tiếp kiểm sát việc thi hành án phạt tù tại Trại giam Quyết Tiến thuộc Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng - Bộ Công an.

Về phân công trách nhiệm kiểm sát, căn cứ Điều 30 Luật Đặc xá năm 2018 và Công văn số 2792/VKSTC-V8 ngày 9/7/2021 của VKSND tối cao về triển khai thi hành Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN ngày 30/6/2021 của Chủ tịch nước về đặc xá, VKSND tối cao kiểm sát việc thực hiện Quyết định đặc xá tại 5 trại giam (Suối Hai, Vĩnh Quang, Phú Sơn 4, Thanh Lâm, Xuân Nguyên) và 4 trại tạm giam thuộc Bộ Công an. Phân công VKSND cấp tỉnh kiểm sát việc thực hiện Quyết định đặc xá tại các trại giam thuộc Bộ Công an đóng trên địa bàn tỉnh (trừ 5 trại giam trên); riêng Trại giam Hồng Ca đóng trên địa bàn tỉnh Yên Bái do không có phạm nhân được đặc xá nên không kiểm sát. 

Ngoài ra, VKSND cấp tỉnh thực hiện nhiệm vụ kiểm sát việc thực hiện Quyết định đặc xá tại TAND cấp tỉnh, trại tạm giam Công an cấp tỉnh theo thẩm quyền và chủ động phân công cho VKSND cấp huyện kiểm sát việc thực hiện Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước tại Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện (nếu có phạm nhân được đặc xá).

Về phương pháp thực hiện, Viện kiểm sát quân sự Trung ương nghiên cứu, triển khai trong hệ thống Viện kiểm sát quân sự; VKSND cấp tỉnh nghiên cứu, vận dụng trong thực hiện nhiệm vụ kiểm sát thực hiện Quyết định đặc xá theo thẩm quyền. 

VKSND tối cao yêu cầu Viện trưởng VKSND cấp tỉnh cần quán triệt, chỉ đạo tuân thủ đúng các quy định của Chính phủ, Bộ Y tế, Bộ Công an và cơ sở giam giữ bảo đảm yêu cầu phòng chống dịch, trong quá trình kiểm sát tại cơ sở giam giữ; đối với công chức trực tiếp thực hiện nhiệm vụ kiểm sát phải được xét nghiệm hoặc test nhanh có kết quả âm tính với COVID-19 (bao gồm cả lái xe phục vụ đoàn kiểm sát) trước khi kiểm sát./.