Ghi hình có âm thanh khi hỏi cung bị can – những vấn đề đặt ra trong thực tiễn

Một buổi ghi hình có âm thanh khi hỏi cung bị can

Thực tế cho thấy, có một số loại tội như hiếp dâm, hiếp dâm trẻ em, giao cấu với trẻ em,… rất ít thu thập được chứng cứ vật chất mà chủ yếu là dựa vào lời khai người bị hại, người làm chứng và việc nhận tội của bị can. Do vậy, có không ít trường hợp bị can phản cung, thậm chí người bị hại vì một lý do nào đó mà trong quá trình điều tra đã thay đổi lời khai theo hướng bị can không phạm tội dẫn đến không đảm bảo chứng cứ buộc tội hoặc buộc phải đình chỉ vì theo quy định tại khoản 2 Điều 72 BLTTHS năm 2003 có quy định “Lời nhận tội của bị can, bị cáo chỉ có thể được coi là chứng cứ, nếu phù hợp với các chứng cứ khác của vụ án; không được dùng lời nhận tội của bị can, bị cáo làm chứng cứ duy nhất để kết tội”.

Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người bị hại, buộc người thực hiện tội phạm phải bị xử lý nghiêm minh, kịp thời, đúng pháp luật; đảm bảo việc truy tố bị can có căn cứ, theo quy định tại khoản 6 Điều 183 BLTTHS năm 2015 có quy định “Việc hỏi cung bị can tại cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động phải được ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh. Việc hỏi cung bị can tại địa điểm khác được ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh theo yêu cầu của bị can hoặc của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng”.

Quy định trên cho thấy việc ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh được xem như là bắt buộc nhưng do Nhà tạm giữ Công an thành phố Mỹ Tho chưa được lắp đặt các trang thiết bị phục vụ cho hoạt động ghi hình có âm thanh; Đội kỹ thuật hình sự Công an thành phố Mỹ Tho thiếu máy móc, phương tiện hỗ trợ nên việc thực hiện bước đầu còn gặp không ít khó khăn nhất định; bên cạnh đó do BLTTHS năm 2015 chưa có hiệu lực thi hành nên khi vận dụng đã gặp không ít ý kiến trái chiều không đồng tình.

Nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh mà chủ yếu là ghi hình có âm thanh nhằm đảm bảo chứng cứ buộc tội không chỉ đối với nhóm tội trên mà còn đối với một số tội phạm xảy ra nhưng không thu giữ được vật chứng, án truy xét,…; lãnh đạo VKSND thành phố Mỹ Tho đã kiên quyết, linh hoạt, chủ động trao đổi với lãnh đạo Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Mỹ Tho thực hiện tốt hoạt động điều tra này.

Cụ thể, trước khi tiến hành hoạt động ghi hình có âm thanh, lãnh đạo 02 ngành, Điều tra viên, Kiểm sát viên được phân công thụ lý vụ án họp trao đổi chuẩn bị kế hoạch hỏi cung bị can, trình tự các bước khi tiến hành hỏi cung bị can, nội dung biên bản niêm phong đĩa ghi hình có âm thanh, đảm bảo khi hỏi cung bị can xong thì đĩa ghi hình có âm thanh phải hoàn tất và được niêm phong trước mặt bị can và những người tham dự. Hiện Cơ quan điều tra còn thiếu trang thiết bị nên Viện kiểm sát đã chủ động đảm nhận phần máy quay phim, máy vi tính xách tay có đầu ghi và cán bộ kỹ thuật; hướng tới Cơ quan điều tra sẽ tự trang bị các thiết bị trên và do cán bộ Đội kỹ thuật hình sự đảm nhận.

Với sự linh động, phối hợp chặt chẽ, quyết tâm trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, quan điểm của Viện kiểm sát đã được Lãnh đạo Cơ quan Cảnh sát điều tra thống nhất và triển khai thực hiện có hiệu quả; đảm bảo việc khởi tố điều tra truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

                                                                                          Nguyễn Tỉnh