Dự án đầu tư xây dựng chợ huyện Hưng Hà (Thái Bình): Cần đảm bảo công bằng, minh bạch, khách quan khi thu hồi đất

Cần xác định rõ đất thổ cư hay đất nông nghiệp?

Ngày 27/06/2022 ông Vũ Văn Quá (đại diện gia đình bà Nguyễn Thị Oanh tại Tổ dân phố Đãn Chàng 1, thị trấn Hưng Hà, tỉnh Thái Bình) đã làm đơn gửi đến Bí thư Huyện ủy và Chủ tịch UBND huyện Hưng Hà về việc UBND huyện Hưng Hà đã có quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng đối với mảnh đất gia đình ông sinh sống có diện tích 926,8m², nhưng không thống nhất được mức bồi thường do UBND huyện Hưng Hà xác định đây là đất được nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất. Tuy nhiên sau đó, ông không nhận được thông báo thụ lý đơn hoặc thông báo, mời gia đình ông Quá lên làm việc, đối thoại để giải quyết mà đã tiến hành cưỡng chế, thu hồi.

Khu đất của gia đình bà Nguyễn Thị Oanh tại Tổ dân phố Đãn Chàng 1, thị trấn Hưng Hà, Thái Bình.

Về nguồn gốc mảnh đất này, phía Trung tâm Phát triển quỹ đất và Cụm công nghiệp cũng như UBND huyện Hưng Hà cho rằng, đất của hộ gia đình bà Nguyễn Thị Oanh tại Tổ dân phố Đãn Chàng 1, thị trấn Hưng Hà là đất giao theo Quyết định số 948/2000/QĐ-UB ngày 25/09/2000 và Quyết định số 652/QĐ-UB ngày 17/11/1993 của UBND tỉnh Thái Bình. Do đó, diện tích 926,8m² đất của gia đình bà Nguyễn Thị Oanh là đất được nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất, không phải đất khai phá.

Với cách xác định nguồn gốc đất như vậy, UBND huyện Hưng Hà đã có quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng (đối với diện tích 926,8m²) với tổng giá trị là 182.897.220 đồng (trong đó: đất được tính với giá 45.000 đồng x 926,8m² = 41.706.000 đồng; hỗ trợ đời sống là 16.200.000/12 tháng; hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp là 62.559.000 đồng; bồi thường tài sản xây dựng gắn liền với đất là 39.528.000 đồng; bồi thường cây trồng, vật nuôi là 19.318.000 đồng; kinh phí giải phóng mặt bằng là 3.586.220 đồng); trong khi thực tế theo giá thị trường, đất ở khu vực này đang có giá lên đến hàng chục triệu đồng/m².

Ông Vũ Văn Quá (người đại diện cho gia đình bà Nguyễn Thị Oanh) cho rằng: Khu đất của gia đình ông là liền thổ, chỉ có một khu duy nhất rộng hơn 1200m², không thể tách rời, được gia đình khai khẩn canh tác từ những năm 80 của thế kỷ trước. Đây là đất thổ cư, đất vườn chứ không phải đất nông nghiệp theo nhận định của UBND huyện Hưng Hà.

Ông Quá phản ánh: “Nếu cố tình cưỡng chế là không đảm bảo công bằng, không minh bạch, trái với tinh thần Luật Đất đai, đẩy gia đình tôi vào cảnh mất nhà, mất đất, mất tư liệu sản xuất. Với gần 926,8m² đất, nhà nước thu hồi và bồi thường, hỗ trợ với tổng giá trị chỉ có 182.897.220 đồng là không thể chấp nhận được… Đề nghị UBND huyện, UBND tỉnh Thái Bình, Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy cùng các cơ quan có thẩm quyền vào cuộc kiểm tra làm rõ nguồn gốc đất cũng như việc cưỡng chế thu hồi đất của gia đình tôi”. 

Tuy nhiên, ngày 07/07/2022, Chủ tịch UBND huyện Hưng Hà đã ban hành Quyết định số 4077/QĐ-UBND về việc thu hồi đất; tiếp đó, ngày 26/07/2022 đã ban hành Quyết định số 4485/QĐ-UBND về cưỡng chế thu hồi đất và chỉ 01 ngày sau, ngày 27/07/2022 đã ban hành Quyết định số 4582/QĐ-UBND thành lập Ban thực hiện cưỡng chế thu hồi đất. Và mới đây nhất, ngày 15/08/2022, Ban thực hiện cưỡng chế thu hồi đất đã có Thông báo cưỡng chế thu hồi đất, theo đó kế hoạch cưỡng chế sẽ diễn ra vào ngày 18/08/2022.

Chủ đầu tư Dự án đầu tư xây dựng chợ huyện Hưng Hà là ai?

Ngày 18/09/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình đã ký quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng chợ huyện Hưng Hà và giao cho Công ty cổ phần Thương mại Xây dựng 379 làm chủ đầu tư. Quyết định ghi rõ mục tiêu của dự án là “đầu tư xây dựng chợ, quản lý khai thác bất động sản”. Về quy mô, công trình được thực hiện tại lô DV03 theo điều chỉnh quy hoạch cục bộ chi tiết 1/500 khu trung tâm thương mại và khu đô thị trung tâm thị trấn Hưng Hà đã được UBND huyện Hưng Hà phê duyệt tại Quyết định số 1459/QĐ-UBND ngày 27/03/2019. Tổng mức đầu tư là 88.780.999.000 đồng, trong đó vốn doanh nghiệp tự có là 26.634.299.700 đồng. Thời gian thực hiện dự án là 49 năm kể từ ngày cấp quyết định chủ trương đầu tư.

Về phía Công ty cổ phần Thương mại Xây dựng 379, doanh nghiệp này được thành lập năm 2003, có địa chỉ tại xã Yên Viên, huyện Gia Lâm, TP. Hà Nội. Năm 2015, Công ty cổ phần Thương mại Xây dựng 379 đã thành lập ra Công ty TNHH Phát triển đô thị và Xây dựng 379, có trụ sở tại phố Phạm Thế Hiển, phường Trần Hưng Đạo, thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình.

Nói riêng về Công ty cổ phần Thương mại Xây dựng 379, vào ngày 05/03/2015, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình đã ký Quyết định số 478/QĐ-UBND cho phép Công ty cổ phần Thương mại xây dựng 379 được chuyển mục đích sử dụng 19.698,3m² đất xây dựng cơ sở giáo dục và đào tạo thuộc địa giới hành chính phường Quang Trung sang mục đích xây dựng nhà ở xã hội dành cho người có thu nhập thấp. Đến nay, dư luận vẫn còn nhiều băn khoăn về quá trình thực hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng và những lý do vì sao không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất của doanh nghiệp.

Còn đối với Công ty TNHH Phát triển đô thị và Xây dựng 379, năm 2019, doanh nghiệp này cũng đã được nêu tên trong kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ. Trong đó thanh tra nhấn mạnh đến việc UBND tỉnh Thái Bình đưa cả diện tích bãi đỗ xe và diện tích đất ở thương mại để tính 20% diện tích đất thương mại được miễn tiền sử dụng đất là không đúng quy định của pháp luật. Chủ đầu tư được giao đất từ 2009 nhưng đến 2017 cơ quan chức năng của tỉnh mới xác định tiền sử dụng đất của dự án phải nộp là vi phạm quy định của Nhà nước.

Công ty TNHH Phát triển đô thị và Xây dựng 379 cũng là doanh nghiệp mà dư luận có nhiều dấu hỏi xung quanh việc đấu giá quyền sử dụng đất dự án Phát triển nhà ở thương mại Khu đô thị 379-k2. Cụ thể: Căn cứ vào tờ trình số 145/TTr-STNMT ngày 02/04/2021 của Sở TN&MT tỉnh Thái Bình, ngày 17/06/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình đã ký Quyết định số 1437/QĐ-UBND về việc giao đất cho Liên danh Công ty TNHH Phát triển đô thị và Xây dựng 379 – Công ty cổ phần Đầu tư thương mại kỹ thuật A&T Việt Nam với diện tích 30.550,3m² để thực hiện dự án Phát triển nhà ở thương mại Khu đô thị 379-k2 tại phường Quang Trung, thành phố Thái Bình. Ngày 21/06/2022, UBND tỉnh Thái Bình tiếp tục ban hành Quyết định số 1297/QĐ-UBND phê duyệt giá đất cụ thể làm căn cứ tính thu tiền sử dụng đất đối với khu đất giao để thực hiện dự án phát triển nhà ở thương mại khu đô thị 379-k2. Giá đất sau đó được xác định là 24.475.704 đồng/m² và không thông qua đấu giá (? )

Tại Thanh Hóa, Công ty cổ phần Thương mại xây dựng 379 cũng đã đầu tư để thực hiện dự án nhà ở xã hội tại phố Bào Ngoại, phường Đông Hương, thành phố Thanh Hóa và được UBND tỉnh Thanh Hóa chấp thuận chủ trương đầu tư tại văn bản số 3071/UBND-CN ngày 23/3/2018. Trong quá trình triển khai dự án, Công ty cổ phần Xây dựng Phát triển 379 lại chia tách thành lập pháp nhân mới là Công ty cổ phần Xây dựng phát triển nhà 379…

Tại Hà Nội, dự án Athena Complex Pháp Vân tại quận Hoàng Mai của Công ty TNHH Phát triển đô thị và Xây dựng 379 cũng bị Sở Xây dựng Hà Nội xác định là huy động vốn trái luật, kinh doanh bất động sản khi chưa được cơ quan chức năng cho phép; đến nay dự án đã chậm tiến độ nhiều tháng…