Hội thảo “Bảo đảm nguyên tắc pháp quyền và quyền tư pháp trong tố tụng hình sự trọng tâm là tội phạm mạng và chứng cứ điện tử - Kinh nghiệm của CHLB Đức”

Toàn cảnh hội thảo.

Đây là sự kiện nằm trong khuôn khổ Chương trình Đối thoại Nhà nước pháp quyền giữa Chính phủ Việt Nam và CHLB Đức, nhằm trao đổi kinh nghiệm về nâng cao hiệu quả pháp quyền và thực thi quyền tư pháp trong tố tụng hình sự, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ và sự gia tăng của các loại hình tội phạm mạng.

Tham dự hội thảo có đại diện Đại sứ quán Đức tại Hà Nội, Bộ Tư pháp và Bảo vệ người tiêu dùng CHLB Đức, Quỹ hợp tác quốc tế về pháp luật Đức, các chuyên gia pháp luật đến từ CHLB Đức; lãnh đạo và đại diện một số đơn vị thuộc VKSND tối cao cùng đại diện VKSND các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc.

Phát biểu khai mạc, đồng chí Vũ Thị Hải Yến, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế và Tương trợ tư pháp về hình sự (Vụ 13) nhấn mạnh thực tiễn đấu tranh phòng chống tội phạm cũng cho thấy việc phát hiện, thu thập và sử dụng chứng cứ điện tử đang đặt ra nhiều thách thức lớn khi tội phạm có thể nhanh chóng xóa, sửa dữ liệu để che giấu hành vi phạm tội và phạm vi hoạt động không bị giới hạn bởi không gian, thời gian. Điều này đòi hỏi các cơ quan tư pháp phải không ngừng hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và nâng cao kỹ năng nghiệp vụ trong thu thập, bảo quản, đánh giá, sử dụng chứng cứ điện tử một cách hợp pháp, hiệu quả, phù hợp với các chuẩn mực quốc tế. Việc tổ chức hội thảo này mang ý nghĩa hết sức thiết thực và kịp thời, giúp đội ngũ cán bộ Kiểm sát viên Việt Nam cập nhật kiến thức, nâng cao năng lực để ứng phó với những thách thức mới trong đấu tranh phòng chống tội phạm mạng.

Chủ đề của Hội thảo lần này được hai bên thống nhất lựa chọn trong bối cảnh việc bảo đảm nguyên tắc nhà nước pháp quyền, bảo đảm quyền tư pháp trong công tác điều tra, truy tố xét xử tội phạm, đặc biệt là tội phạm mạng đang được hai bên hết sức quan tâm và đề cao thực hiện. Hội thảo góp phần khẳng định tính thời sự và hiệu quả của mối quan hệ hợp tác pháp luật giữa Việt Nam và CHLB Đức, đồng thời tạo tiền đề cho việc tiếp tục tăng cường phối hợp đào tạo, trao đổi kinh nghiệm trong tương lai nhằm phục vụ công cuộc bảo đảm pháp quyền và đấu tranh phòng chống tội phạm trong tình hình mới.

Tiến sĩ Mario Györi, Tuỳ viên chính trị, Đại sứ quán CHLB Đức tại Hà Nội phát biểu tại Hội thảo.

Cũng tại phiên khai mạc, Tiến sĩ Mario Györi, Tùy viên chính trị, Đại sứ quán CHLB Đức tại Hà Nội nhấn mạnh, quá trình số hóa mạnh mẽ cùng sự bùng nổ của công nghệ thông tin và internet đã làm xuất hiện nhiều loại hình tội phạm mạng với thủ đoạn ngày càng tinh vi, tính chất phức tạp và mang tính xuyên quốc gia. Hợp tác quốc tế đóng vai trò vô cùng quan trọng để đấu tranh với loại tội phạm này. Đức đánh giá cao việc Việt Nam ngày càng thúc đẩy các quan hệ đa phương với các quốc gia trên thế giới, điều này đã góp phần rất hiệu quả trong hợp tác quốc tế để đấu tranh tội phạm xuyên quốc gia nói chung và tội phạm mạng nói riêng. Bà Katharina Rupp, đại diện Bộ Tư pháp và Bảo vệ Người tiêu dùng CHLB Đức nhấn mạnh về sự hợp tác tốt đẹp giữa VKSND tối cao và Bộ Tư pháp và Bảo vệ người tiêu dùng CHLB Đức thông qua Quỹ hợp tác pháp luật quốc tế (IRZ) đã được triển khai thực hiện hiệu quả trong nhiều năm nay trên tinh thần đối thoại bình đẳng, nội dung hợp tác được lựa chọn dựa trên những chủ đề quan trọng mà cả hai bên cùng quan tâm.

Trong hai ngày làm việc, ngày 25 - 26/9, các đại biểu tập trung thảo luận nhiều nội dung liên quan đến chủ đề hội thảo, bao gồm: Nguyên tắc bảo đảm pháp quyền và quyền tư pháp, quyền con người trong hoạt động điều tra, thu thập chứng cứ điện tử theo pháp luật Việt Nam và Đức; So sánh khung pháp lý về tội phạm mạng và chứng cứ điện tử giữa pháp luật Việt Nam và CHLB Đức; Cơ cấu tổ chức và thẩm quyền của các cơ quan điều tra, truy tố của CHLB Đức trong xử lý tội phạm mạng; Kinh nghiệm thực tiễn của CHLB Đức trong công tác điều tra, xử lý chứng cứ điện tử (gồm các hoạt động: phát hiện, thu thập, tịch thu, phục hồi, phân tích, trích xuất, lưu trữ, bảo quản, giám định, sử dụng và chuyển giao dữ liệu điện tử giữa các cơ quan tiến hành tố tụng); Phương pháp điều tra tội phạm mạng và những khó khăn, thách thức trong thực tiễn đấu tranh với loại tội phạm này; Việc áp dụng các khung pháp lý, bảo đảm nguyên tắc pháp quyền và quyền tư pháp trong thực tiễn điều tra tội phạm mạng tại Đức và Việt Nam; Các khuôn khổ hợp tác quốc tế và hoạt động tương trợ tư pháp hình sự trong đấu tranh chống tội phạm mạng.

Chương trình hội thảo được triển khai dưới hình thức các bài tham luận chuyên đề do chuyên gia Đức và Việt Nam trình bày, xen kẽ phiên thảo luận, hỏi đáp thực tiễn; đại biểu hai nước có điều kiện trao đổi trực tiếp những kinh nghiệm, vướng mắc trong quá trình xử lý tội phạm công nghệ cao và thu thập, bảo quản và sử dụng chứng cứ điện tử; qua đó, nâng cao sự hiểu biết về khung pháp luật quốc tế, tăng cường kỹ năng nghiệp vụ về điều tra, truy tố của kiểm sát viên trong đấu tranh phòng chống tội phạm mạng.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm.

Khánh Hòa - Minh Trang