Kết quả nổi bật trong công tác tổ chức xây dựng đảng của Đảng bộ Viện kiểm sát nhân dân tối cao, nhiệm kỳ 2020 - 2025

Nhiệm kỳ 2020 - 2025 đánh dấu những thay đổi mang tính “bước ngoặt” trong công tác tổ chức xây dựng Đảng. Đảng ủy Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp và đạt được nhiều kết quả nổi bật trong thực hiện Nghị quyết Đại hội của Đảng cấp trên và Nghị quyết Đại hội của Đảng bộ Viện kiểm sát nhân dân tối cao; lãnh đạo, chỉ đạo toàn ngành thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, đồng thời tập trung kiện toàn, đổi mới hệ thống Viện kiểm sát nhân dân tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; xây dựng hệ thống thể chế đồng bộ, đề xuất thực hiện nhiệm vụ mới đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.

Đảng bộ Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao là Đảng bộ cấp trên cơ sở, trực thuộc Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương (trước tháng 02/2025 là Đảng bộ trực thuộc Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương với 29 tổ chức đảng trực thuộc). Hiện nay, Đảng bộ có 26 tổ chức đảng trực thuộc (18 chi bộ trực thuộc và 8 đảng bộ cơ sở) với hơn 1.500 đảng viên.

Trong nhiệm kỳ, việc thực hiện các nghị quyết của Đảng cấp trên, nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ VKSND tối cao nhiệm kỳ 2020 - 2025 diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp; ở trong nước, tình hình kinh tế - xã hội có nhiều biến động bởi những yếu tố bất lợi của đại dịch Covid-19, thiên tai; tình hình vi phạm pháp luật, tội phạm với nhiều loại tội phạm có phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi, hoạt động có tổ chức, sử dụng công nghệ cao, tội phạm xuyên quốc gia liên quan đến nhiều lĩnh vực, địa bàn, nhiều vụ đại án về tội phạm tham nhũng, kinh tế, chức vụ gây hậu quả hết sức nghiêm trọng... Đối với ngành Kiểm sát nhân dân, khối lượng công việc tăng lên hàng năm với yêu cầu ngày càng cao, tăng thêm nhiều nhiệm vụ mới, quan trọng liên quan đến cải cách tư pháp, xây dựng nhà nước pháp quyền, hoàn thiện cơ chế chính sách, hệ thống pháp luật, tinh gọn tổ chức bộ máy, chuyển đổi số, trong khi các điều kiện đảm bảo hoạt động còn có hạn chế.

Ảnh minh họa.

Trước tình hình đó, Đảng ủy VKSND tối cao đã lãnh đạo, chỉ đạo, đề ra các giải pháp linh hoạt, thực hiện hiệu quả các chương trình, nghị quyết của Đảng cấp trên và của Đảng ủy. Đặc biệt, trong công tác tổ chức xây dựng Đảng, có những kết quả nổi bật như sau:

1. Công tác kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương (BCHTW) khóa XII về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả (gọi tắt là Nghị quyết số 18-NQ/TW), nhận thức đây là nhiệm vụ cấp bách, đặc biệt quan trọng, Đảng ủy đã phối hợp với Ban cán sự đảng (trước đây) và lãnh đạo VKSND tối cao bám sát các quy định của Đảng  để triển khai trong toàn Đảng bộ cũng như toàn ngành. Từ năm 2020 đến nay, ngành đã giảm 03 đơn vị cấp tổng cục, 15 đơn vị cấp Vụ và 281 phòng. Về tổ chức Đảng, đã kết thúc hoạt động của Ban cán sự Đảng, lập Đảng ủy mới, các tổ chức đảng trực thuộc được sắp xếp, tổ chức phù hợp bộ máy mới.   

Công tác xây dựng Đảng về tổ chức cũng được triển khai quyết liệt, toàn diện, đúng yêu cầu của Trung ương, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất; hiện nay, Đảng bộ còn 26 tổ chức đảng trực thuộc (giảm 03 tổ chức đảng so với trước đây) , sau khi sắp xếp, tổ chức lại các tổ chức đảng trực thuộc, đã kiện toàn, chỉ định cấp ủy và chức vụ lãnh đạo các tổ chức đảng . Các tổ chức đảng trực thuộc Đảng bộ VKSND tối cao cũng thực hiện việc sắp xếp, tổ chức lại bộ máy theo quy định; đồng thời, đã sửa đổi thể chế hoạt động phù hợp với cơ cấu, mô hình tổ chức mới. Trong thời gian tới, theo Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 Hội nghị lần thứ 11 BCHTW Đảng khóa XIII, VKSND tối cao sẽ tiếp tục kết thúc hoạt động của VKSND cấp cao 1, 2, 3; qua đó, cũng sẽ kết thúc hoạt động các Đảng bộ này.

Việc bố trí đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác đảng được thực hiện theo Quy định số 232-QĐ/TW ngày 20/01/2025 của BCHTW về thi hành điều lệ Đảng và Quy định số 253-QĐ/TW ngày 24/01/2025 của BCHTW về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Đảng ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng, cụ thể: Lập chi bộ cơ quan tham mưu, giúp việc của Đảng ủy VKSND tối cao. Thành lập, tổ chức lại các cơ quan tham mưu, giúp việc của Đảng ủy VKSND tối cao, gồm: Văn phòng, Ban Tổ chức, Ban Tuyên giáo và Dân vận, Ủy ban kiểm tra. Trưởng các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc là các đồng chí Ủy viên Ban thường vụ kiêm nhiệm. Mỗi cơ quan bố trí không quá 02 Phó Trưởng ban chuyên trách; quyết định biên chế cơ quan tham mưu giúp việc trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và vị trí việc làm của các cơ quan này; xây dựng và đề xuất phê duyệt danh mục vị trí việc làm và bản mô tả của công chức chuyên trách công tác đảng của Đảng bộ.

2. Công tác xây dựng, củng cố tổ chức đảng và nâng cao chất lượng đảng viên

- Về rà soát, bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác, quy chế làm việc: Đảng ủy đã bám sát các quy định của Đảng và thực hiện kịp thời trong công tác xây dựng thể chế sau khi được bầu năm 2020 và sau khi được chỉ định mới vào tháng 02/2025; theo đó, ban hành đầy đủ các văn bản quan trọng (như: Quy chế làm việc của cấp ủy; quy định về chức năng, nhiệm vụ của các Ban tham mưu, giúp việc Đảng ủy; quy định về phân công nhiệm vụ Ban Chấp hành; quy chế làm việc của Văn phòng Đảng ủy…). Đồng thời, Đảng ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy trực thuộc rà soát, sửa đổi, bổ sung hệ thống thể chế về tổ chức và hoạt động. Việc sửa đổi, bổ sung kịp thời các quy chế, quy định đã bảo đảm việc thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của Đảng ủy VKSND tối cao và các cấp ủy; trách nhiệm của tập thể, cá nhân, bí thư, phó bí thư được xác định cụ thể, qua đó nâng cao năng lực trong lãnh đạo, chỉ đạo.

- Về nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo, kỹ năng và nghiệp vụ công tác đảng cho đội ngũ cấp ủy viên cơ sở: Đảng bộ đã triển khai quyết liệt các văn bản của Trung ương cũng như triển khai các hội nghị, tổ chức các buổi sinh hoạt; trong đó, tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, kỹ năng và nghiệp vụ công tác đảng cho đội ngũ cấp ủy viên cơ sở; triển khai tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng, chú trọng đổi mới nội dung, phương pháp. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Đảng ủy đã cử đi học các lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ công tác đảng cho cấp ủy viên cơ sở, các đồng chí trong Ban Thường vụ, cán bộ lãnh đạo cấp Vụ và tương đương tham dự lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác văn phòng do Đảng cấp trên tổ chức. Đảng ủy VKSND tối cao cũng đã mở lớp tập huấn dành cho cấp ủy cơ sở trong Đảng bộ.

- Về thực hiện chủ trương Bí thư cấp ủy đồng thời là Thủ trưởng của cơ quan, đơn vị: Trước tháng 02/2025, Đảng ủy đã thực hiện quyết liệt chủ trương này ở các đơn vị trực thuộc, trường hợp Bí thư cấp ủy không phải là Thủ trưởng cơ quan, đơn vị thì phải có lý do phù hợp và được phê duyệt của cấp trên trực tiếp. Từ tháng 02/2025, Đảng bộ đã tiếp tục triển khai triệt để, qua đó tạo thuận lợi, thống nhất cao trong lãnh đạo, chỉ đạo điều hành, nhất là trong lãnh đạo chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị .

- Về đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, tự phê bình và phê bình, đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng, đảng viên hằng năm: Đảng ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo các Đảng ủy, chi ủy trực thuộc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ theo quy định của Trung ương . Qua theo dõi, 100% các tổ chức đảng trực thuộc đã thực hiện tốt chế độ sinh hoạt đảng, chuẩn bị nội dung sinh hoạt, linh hoạt trong cách thức sinh hoạt, triển khai sinh hoạt trên Sổ tay đảng viên điện tử. Trong sinh hoạt, nguyên tắc tập trung dân chủ được thực hiện nghiêm túc; nội dung sinh hoạt chuyên đề về lý luận chính trị, về tăng cường kỷ luật phát ngôn, về bảo vệ bí mật của Đảng, Nhà nước và của ngành, về quản lý thông tin đưa lên mạng xã hội được triển khai với chất lượng cao. Thực hiện sinh hoạt trực tuyến đối với tổ chức đảng có tính chất đặc thù và hoàn cảnh đặc biệt trong những năm dịch bệnh Covid-19, tháo gỡ vướng mắc, tạo thuận lợi cho cán bộ, đảng viên tham gia đầy đủ. Công tác đánh giá, xếp loại đảng viên được đổi mới, đi vào thực chất.

- Về giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao chất lượng kết nạp đảng viên, quản lý đảng viên, rà soát, sàng lọc, đưa đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng: Công tác giáo dục chính trị tư tưởng là một trong những nội dung quan trọng hàng đầu để nâng cao chất lượng phát triển đảng viên. Đảng ủy đã lãnh đạo cấp ủy các cấp coi trọng công tác phát triển đảng viên, bảo đảm số lượng, chất lượng, kiên quyết đưa những người không đủ tư cách ra khỏi Đảng. Trong nhiệm kỳ, Đảng ủy đã thẩm định và quyết định kết nạp Đảng đối với 390 quần chúng, quyết định chuyển đảng chính thức đối với 200 đảng viên dự bị; tiếp nhận 336 đảng viên, chuyển ra khỏi Đảng bộ 345 đảng viên và cho ra khỏi Đảng 04 đảng viên (do có đơn xin ra khỏi đảng).

3. Công tác cán bộ 

- Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ các cấp được quan tâm: Đảng ủy đã thực hiện tốt các quy định của Đảng và Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 16/6/2022 Hội nghị lần thứ năm BCHTW Đảng khóa XIII về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới; bám sát các quy định trong xây dựng tổ chức cơ sở đảng gắn với xây dựng ngành, gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp; đồng thời, thường xuyên tăng cường kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, khắc phục hạn chế, khuyết điểm nhằm góp phần nâng cao chất lượng đảng viên; chú trọng công tác tuyển dụng, thu hút nhân tài.

- Công tác rà soát, kiện toàn, quy hoạch cấp ủy các cấp được thực hiện theo quy định: Trong nhiệm kỳ, Đảng ủy phối hợp với Ban cán sự Đảng (trước đây) và lãnh đạo VKSND tối cao trong công tác cán bộ để kịp thời kiện toàn, bổ sung Ban Chấp hành Đảng bộ nhiệm kỳ 2020 - 2025 (Năm 2023: 04 đồng chí; năm 2024: 06 đồng chí) và cấp ủy của các tổ chức đảng trực thuộc (chỉ định tham gia Ban Chấp hành đảng bộ và giữ chức vụ Bí thư đảng ủy nhiệm kỳ 2020 - 2025 đối với Đảng ủy VC2, Đảng ủy VC3, Đảng ủy Trường Đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm sát tại Thành phố Hồ Chí Minh; Đảng ủy Văn phòng; chỉ định tham gia cấp ủy và giữ chức vụ Bí thư chi bộ nhiệm kỳ 2022 - 2025 đối với Vụ trưởng Vụ 1, Vụ 5, Vụ 9, Vụ 10, Vụ 16, Vụ 12, Cục 2; Tạp chí Kiểm sát...). Đồng thời, chỉ đạo công tác rà soát, kiện toàn, bổ sung quy hoạch cấp ủy đối với các Đảng bộ trực thuộc nhiệm kỳ 2020 - 2025, nhiệm kỳ 2025 - 2030 và quy hoạch chức vụ lãnh đạo quản lý giai đoạn 2021 - 2026, giai đoạn 2026 - 2031. Kiện toàn các Ban tham mưu, giúp việc Đảng ủy: Văn phòng, Ban Tổ chức, Ban Tuyên giáo và Dân vận, Ủy ban kiểm tra cấp ủy. Công tác quy hoạch và rà soát, bổ sung quy hoạch cấp ủy các cấp được quan tâm, Đảng ủy đã tiến hành rà soát, thẩm định, phê duyệt và ban hành quyết định quy hoạch Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy VKSND tối cao , thực hiện đề xuất để cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy nhiệm kỳ 2020 - 2025 và nhiệm kỳ 2025 - 2030.

4. Công tác bảo vệ chính trị nội bộ 

Đảng ủy xác định bảo vệ chính trị nội bộ là vấn đề cốt lõi của Đảng, là nhiệm vụ có tính chiến lược. Trong triển khai, đã bám sát các quy định, phối hợp chặt chẽ với Ban cán sự Đảng (trước đây), lãnh đạo VKSND tối cao triển khai tốt công tác này . Qua triển khai, đã lãnh đạo, chỉ đạo và chấp hành nghiêm các quy định khi xem xét, giải quyết các vấn đề chính trị của cán bộ, đảng viên, người vào đảng, người làm việc trong hệ thống chính trị. Hệ thống văn bản về vấn đề này cũng được sửa đổi, bổ sung theo quy định và tình hình mới. Các hồ sơ thẩm tra, xác minh, kết luận vấn đề chính trị được khai thác, sử dụng theo quy định. Trong nhiệm kỳ, đã kết luận tiêu chuẩn chính trị đối với 1.822 trường hợp để phục vụ công tác cán bộ, trong đó, đã phối hợp với Bộ Công an xác minh các trường hợp có yếu tố nước ngoài; tham gia ý kiến và được Quốc hội bầu Viện trưởng VKSND tối cao, Chủ tịch nước bổ nhiệm Phó Viện trưởng VKSND tối cao, Kiểm sát viên VKSND tối cao; điều động, luân chuyển, bổ nhiệm đối với các trường hợp lãnh đạo cấp Vụ và tương đương trở lên.

Trong nhiệm kỳ qua, Đảng ủy VKSND tối cao đã triển khai đồng bộ các giải pháp góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng; thực hiện quyết liệt việc củng cố, sắp xếp, kiện toàn bộ máy, đội ngũ cán bộ cấp ủy và cán bộ chuyên trách công tác đảng đủ phẩm chất, năng lực, uy tín; rà soát, sửa đổi, hoàn thiện và thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, mối quan hệ công tác của các tổ chức đảng. Cán bộ, đảng viên trong Đảng bộ phát huy tinh thần đoàn kết, dân chủ, kỷ cương, nêu gương, trách nhiệm, nỗ lực phấn đấu, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng Đảng, công tác chuyên môn, xây dựng tổ chức đảng và cơ quan, đơn vị trong sạch, vững mạnh.

Ngô Hùng Thái

Phó Chánh Văn phòng Đảng ủy VKSND tối cao

Theo TCKS số 12/2025