Đổi mới tư duy, tầm nhìn để phát triển bứt phá vùng Đông Nam bộ

Với chủ đề "Tư duy mới - Đột phá mới - Giá trị mới", hội nghị được tổ chức theo hình thức "3 trong 1": Triển lãm, quảng bá hình ảnh, vùng đất, văn hóa, con người và giới thiệu các nông sản của vùng Đông Nam bộ; công bố Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 24 của Bộ Chính trị; xúc tiến đầu tư cho vùng Đông Nam bộ.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị.

Tại hội nghị, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã giới thiệu nội dung cơ bản Nghị quyết số 154/NQ-CP ngày 23/11/2022 của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Chương trình hành động của Chính phủ nhằm thống nhất trong công tác chỉ đạo các cấp, các ngành tổ chức quán triệt, triển khai quyết liệt, hiệu quả, tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức và hành động của cán bộ, công chức, viên chức các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương vùng Đông Nam bộ về tầm quan trọng của việc triển khai Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Nghị quyết là căn cứ để các bộ, ngành, địa phương vùng Đông Nam bộ xây dựng chương trình, kế hoạch hành động theo chức năng, nhiệm vụ được giao và tổ chức triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả, phấn đấu đạt được cao nhất các mục tiêu đã đề ra. Chương trình hành động thể hiện định hướng chỉ đạo của Chính phủ theo tinh thần đổi mới về tư duy, tầm nhìn, phát huy sự năng động, sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành phát triển của từng địa phương trong vùng Đông Nam bộ, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội cả nước.

Phát triển kết cấu hạ tầng, tạo sự phát triển bứt phá

Bàn về các giải pháp để triển khai hiệu quả Nghị quyết 24-NQ/TW của Bộ Chính trị, cùng với các địa phương khác, ông Võ Văn Minh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương đã có tham luận phát triển công nghiệp xanh, công nghiệp có giá trị gia tăng cao, đô thị, dịch vụ, logistics gắn với vành đai công nghiệp dọc hàng lang 3, 4 và các tuyến cao tốc. Để đóng góp xứng đáng vào sự phát triển kinh tế của vùng Đông Nam bộ và nâng cao tính năng động của các địa phương trong vùng như tinh thần Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị, tỉnh Bình Dương đã kiến nghị sớm hoàn thành quy hoạch vùng làm cơ sở triển khai đầu tư hoàn thiện hạ tầng kinh tế - xã hội vùng, nhất là hạ tầng giao thông kết nối; có các chính sách để các địa phương phối hợp trong công tác đào tạo, thu hút và cung ứng lao động; xem xét cơ chế thúc đẩy, phân bổ nguồn lực đầu tư phù hợp với điều kiện từng địa phương trong vùng kinh tế trọng điểm.

Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Văn Lợi và Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Minh giới thiệu với Thủ tướng về không gian quy hoạch Thành phố mới Bình Dương tại khu triển lãm hội nghị.

Bên cạnh đó, tỉnh Bình Dương kiến nghị cần có cơ chế đặc thù cho vùng Đông Nam bộ trong điều tiết ngân sách cũng như quan tâm đầu tư nhiều hơn nữa cho các tỉnh trong vùng nói chung và Bình Dương nói riêng, đặc biệt là hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực... Trong đó, để tăng hiệu quả kinh tế và tính liên kết của các địa phương trong vùng, tỉnh Bình Dương kiến nghị bổ sung phạm vi nghiên cứu tuyến đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu kết nối đến ga An Bình được Bộ Giao thông - Vận tải phê duyệt quy hoạch trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Bổ sung định hướng quy hoạch khu vực ga An Bình (TP.Dĩ An) trở thành ga trung tâm mang tính lưỡng dụng của cả khu vực phía Nam dựa trên cơ sở nghiên cứu Quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành tuyến ga, Quy hoạch đường sắt khu vực đầu mối TP.Hồ Chí Minh.

Cùng với đó, nhằm hình thành trục giao thông Đông Tây kết nối vùng từ cửa khẩu Hoa Lư đến các khu công nghiệp của huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước và huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dương đến cảng thủy nội địa An Tây, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội hai tỉnh Bình Dương và Bình Phước nói riêng và Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung, tỉnh Bình Dương kiến nghị bổ sung tuyến đường phía tây Quốc lộ 13 - Khu công nghiệp Bàu Bàng đến đường ĐT 749A - Khu công nghiệp Rạch Bắp dài khoảng 22,6km, với quy mô đầu tư mặt cắt ngang 48m, 8 làn xe. Ước tổng mức đầu tư giai đoạn hoàn thiện công trình này khoảng là 4.965 tỷ đồng.

Theo đó, với quyết tâm góp sức tạo đà cho sự bứt phá phát triển kinh tế vùng Đông Nam bộ, Nghị quyết số 24-NQ/TW về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã củng cố sự tin tưởng tạo sự phấn khởi trong Đảng bộ và nhân dân trong vùng, mang lại nguồn cảm hứng và động lực mới cho quyết tâm thực hiện những mục tiêu, nhiệm vụ thúc đẩy phát triển vùng Đông Nam bộ trong thời gian tới. Bình Dương sẽ phấn đấu thực hiện thật tốt những nhiệm vụ, giải pháp được nêu tại Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị và Chương trình hành động của Chính phủ. Trong đó, tỉnh tập trung phát triển công nghiệp xanh, công nghiệp có giá trị gia tăng cao, đô thị, dịch vụ, logistics gắn với vành đai công nghiệp dọc hành lang 3, 4 và các tuyến cao tốc.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cùng lãnh đạo các Bộ, ngành tham quan gian khu triển lãm của tỉnh Bình Dương.

Là địa phương đầu tiên đạt mức thu nhập trung bình cao của cả nước đã đặt Bình Dương đứng trước thách thức phải sớm đương đầu và vượt qua bẫy thu nhập trung bình. Xác định đây không chỉ là bài toán về năng suất lao động, phát triển kinh tế, mà còn là bài toán phát triển bền vững, bài toán bình đẳng xã hội, phát triển bao trùm và đồng đều, bài toán đô thị hóa, kết nối, hội nhập phát triển. Tỉnh Bình Dương đã xây dựng chiến lược 6 trụ cột để vượt qua bẫy thu nhập trung bình thông qua việc vượt qua 6 bẫy thành phần gồm: Vượt bẫy phát triển gián đoạn thông qua phát triển kế thừa; vượt bẫy năng suất lao động tổng hợp thông qua phát triển dựa trên đổi mới sáng tạo; vượt bẫy đô thị hóa thông qua phát triển tích hợp; vượt bẫy môi trường sinh thái thông qua phát triển bền vững; vượt bẫy phụ thuộc thông qua phát triển đa phương; vượt bẫy bất bình đẳng thông qua phát triển bao trùm, đồng đều.

Trong thời gian tới, tỉnh Bình Dương sẽ tái cấu trúc mạng lưới công nghiệp nội tỉnh và xây dựng các mô hình công nghiệp mới, gắn liền với mạng lưới công nghiệp của vùng Đông Nam bộ. Bình Dương xác định cần tiếp tục nâng cấp mô hình phát triển công nghiệp của tỉnh nhằm từng bước rời xa thâm dụng lao động và thâm dụng đất đai. Thông qua việc chuyển đổi mô hình phát triển từ công nghiệp - đô thị - dịch vụ sang các mô hình phát triển mới, gồm 2 giai đoạn. Giai đoạn I, phát triển công nghiệp - đô thị - dịch vụ - thông minh - bền vững, xây dựng và nâng cấp các khu công nghiệp hiện hữu trở thành các khu công nghiệp thông minh, với khả năng cung cấp nền tảng công nghệ 4.0 như IoT, BigData...để giúp nhà đầu tư dễ dàng xây dựng, triển khai mô hình nhà máy thông minh, sản xuất thông minh trong hệ sinh thái của Bình Dương một cách nhanh chóng và hiệu quả, nhằm gia tăng năng suất lao động và thu hút các ngành công nghiệp xanh, thân thiện với môi trường.

Giai đoạn II là phát triển công nghiệp - đô thị - dịch vụ quốc tế - đổi mới sáng tạo - khoa học công nghệ xây dựng các khu công nghiệp gắn liền với khoa học và công nghệ thu hút các viện, trường, các hoạt động nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo, các ngành dịch vụ, dịch vụ số nhằm thu hút các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao.

Tư duy mới, đột phá mới tạo ra giá trị mới

Định hướng nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, Thủ tướng cho rằng, tựu trung trong 9 chữ "tư duy mới, đột phá mới, giá trị mới". Tư duy mới là tư duy tự lực, tự cường, đi lên từ bàn tay, khối óc, khung trời, cửa biển của mình, không trông chờ, ỷ lại, dựa vào nội lực là cơ bản, chiến lược, lâu dài. Tư duy mới là phải xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ nhưng tích cực, chủ động hội nhập sâu rộng, toàn diện, thực chất, hiệu quả. Tư duy mới là biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể.

Bên cạnh đó, nội lực cần kết hợp với ngoại lực (là vốn, công nghệ, quản lý, thể chế…), sức mạnh dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại, kết hợp sức mạnh doanh nghiệp trong nước với ngoài nước.

Về "đột phá mới", Thủ tướng cho rằng, đó là cách thức, phương thức huy động các nguồn lực. Muốn thực hiện điều đó, phải có cơ chế chính sách đột phá, đây cũng chính là nguồn lực. Trong quá trình triển khai, các địa phương, doanh nghiệp cần nêu rõ vướng gì, vướngở luật nào, nghị định nào để phân cấp xử lý.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị.

Song song đó là đột phá mới về khoa học, đổi mới sáng tạo, giáo dục đào tạo, phong trào lập nghiệp, tăng năng suất lao động phải trở thành xu thế phát triển. Phát triển văn hoá, giáo dục, y tế cần ngang tầm với phát triển kinh tế, chính trị. Đơn giản hoá thủ tục hành chính, chính sách phải ổn định, phải hỗ trợ người dân, doanh nghiệp đa dạng hoá sản phẩm, đa dạng hoá thị trường, đa dạng hoá chuỗi cung ứng. Thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, nhà ở cho công nhân, nhất là công nhân ở các khu công nghiệp, chăm lo người có công với cách mạng.

"Giá trị mới" là mang lại tốc độ tăng trưởng nhanh hơn, giá trị đóng góp cho GDP cao hơn. Thu nhập bình quân đầu người, chỉ số phát triển con người phải cao hơn, ngang tầm khu vực, các nước phát triển. Hạ tầng kết nối vùng, cả nước, khu vực cũng như quốc tế phải tốt nhất. Giá trị mới nữa là chuyển đổi số, phát triển xanh, bền vững, bao trùm, tiêu biểu cả nước, góp phần vào thực hiện cam kết về phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, làm hình mẫu cho các vùng khác.

Giá trị mới lớn nhất của Vùng là góp phần quan trọng, đắc lực, hiệu quả vào xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tích cực hội nhập quốc tế, xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ấm no, hạnh phúc.

Với khí thế mới, động lực mới, tư duy mới, đột phá mới, giá trị mới, Thủ tướng bày tỏ tin tưởng vùng Đông Nam bộ sẽ triển khai thành công Nghị quyết 24 của Bộ Chính trị, đạt nhiều thành quả, khẳng định Chương trình hành động của Chính phủ là đúng, trúng, mang lại hiệu quả.

Lê Cúc