Vì sao Quốc Hội chưa thảo luận về Luật Đặc khu tại Kỳ họp thứ 7?

Tổng thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc chia sẻ về dự án Luật Đặc khu

Chỉnh lý lại Luật Đơn vị hành chính, kinh tế đặc biệt theo hướng mới 

Tại phiên họp thứ 33 (diễn ra từ ngày 10/4 đến 19/4/2019), Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020, điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019. Trình bày tờ trình của Chính phủ về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã nêu rõ, đối với Chương trình năm 2019, ngoài 3 dự án luật đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định bổ sung vào Chương trình năm 2019 theo Nghị quyết số 613/2018/UBTVQH14 ngày 13/12/2018, Chính phủ tiếp tục đề nghị điều chỉnh Chương trình năm 2019 đối với 10 dự án, dự thảo. Trong đó, đề nghị rút ra khỏi Chương trình 2 dự án luật là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế bảo vệ môi trường và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai.

Đặc biệt, luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt đã được Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về xây dựng các đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với UB Pháp luật và UB Kinh tế của Quốc hội xây dựng phương án chỉnh lý, hoàn thiện dự án luật theo hướng xây dựng một luật chung. Hiện nay, Ban Cán sự Đảng Chính phủ đã báo cáo Bộ Chính trị xin ý kiến chỉ đạo việc tiếp thu, chỉnh lý dự án luật.

Định hướng xây dựng dự luật này gắn liền với việc ấn định xây dựng 3 đặc khu Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) và Phú Quốc (Kiên Giang). 

Trước đó, trong phiên họp sáng 11/6/2018, Quốc hội đã biểu quyết đồng ý tạm dừng thông qua Luật đặc khu ở kỳ họp này. Có 432 đại biểu tham gia biểu quyết, trong đó 423 đại biểu tán thành (85,63%), 8 đại biểu không tán thành và 1 đại biểu không biểu quyết.

Việc lùi thời gian là để có thêm thời gian nghiên cứu, hoàn thiện nhằm bảo đảm dự án Luật khi trình Quốc hội thông qua đáp ứng được các yêu cầu, nguyện vọng của các vị đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân, xây dựng thành công 3 đặc khu, giữ vững an ninh quốc phòng và chủ quyền quốc gia.

Thời cơ chưa chín muồi

Ngày 17/5/2019, tại buổi Họp báo công bố Chương trình kỳ họp thứ 7, Quốc hội khoá XIV, trả lời câu hỏi của phóng viên, Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc khẳng định khi nào Chính phủ cảm thấy vấn đề này chín muồi sẽ trình sang Quốc hội. Chính phủ hiện đang trong quá trình hoàn chỉnh Bộ luật này để trình.

Quy trình xây dựng Luật, Nghị quyết của Quốc hội gồm 6 bước

Bước 1: Lập chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh do Quốc hội quyết định, trong đó bao gồm chương trình xây dựng luật, pháp lệnh theo nhiệm kỳ Quốc hội và chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hàng năm

Bước 2: Soạn thảo dự án Luật, dự thảo Nghị quyết do Ban Soạn thảo tiến hành. Ban soạn thảo tuỳ từng trường hợp có thể do Uỷ ban thường vụ Quốc hội; bộ hoặc cơ quan ngang bộ thuộc Chính phủ; Toà án nhân dân tối cao; Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên thành lập

Bước 3: Thẩm tra dự án Luật, dự thảo Nghị quyết. Dự án luật, dự thảo nghị quyết của Quốc hội trước khi trình Uỷ ban thường vụ Quốc hội thảo luận, cho ý kiến phải được Hội đồng Dân tộc, Uỷ ban hữu quan của Quốc hội thẩm tra

Bước 4: Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật, dự thảo Nghị quyết. Tại bước này, Tuỳ theo tính chất và nội dung của dự án luật, dự thảo nghị quyết của Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội có thể xem xét, cho ý kiến một lần hoặc nhiều lần. Cơ quan, tổ chức, đại biểu Quốc hội trình dự án luật, dự thảo nghị quyết có trách nhiệm nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến của Uỷ ban thường vụ Quốc hội

Bước 5: Quốc hội thảo luận, thông qua Luật, Nghị quyết. Bước này có thể tiến hành trong một hoặc hai Kỳ họp Quốc hội

Bước 6: Chủ tịch nước công bố Luật, Nghị quyết.  Chủ tịch nước ban hành lệnh để công bố luật, nghị quyết của Quốc hội chậm nhất là 15 ngày kể từ ngày luật, nghị quyết được thông qua

Như vậy, Dự án Luật Đặc khu đã tiến hành đến bước 5 nhưng sau đó, để đáp ứng được các yêu cầu, nguyện vọng của các vị đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân, xây dựng thành công 3 đặc khu, giữ vững an ninh quốc phòng và chủ quyền quốc gia, Dự án đã quay trở lại Bước 2 với hướng mới, xây dựng một Luật cho cả 3 Khu hành chính, kinh tế đặc biệt.

Minh Tú