Kết quả thi hành án, thước đo đánh giá tính hiệu quả của bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án
Ngày đăng : 12:58, 29/12/2018
Từ ngày được thành lập, ngành kiểm sát nói chung, người cán bộ kiểm sát nói riêng luôn hành động rèn luyện theo lời dạy của Bác Hồ “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn”. Ngay từ khi đào tạo, học viên ngành Kiểm sát đã phải trao dồi đạo đức và thấm nhuần lời dạy của Bác qua các thế hệ và cả quá trình trưởng thành công tác sau này, là tiêu chí phấn đấu tu dưỡng đạo đức phẩm chất của cán bộ ngành kiểm sát. Không chỉ có vậy, người cán bộ kiểm sát cần phải “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm”, nhằm nâng cao tính kỷ luật công vụ, kỷ cương của ngành Kiểm sát nhân dân kịp thời đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, nhiệm vụ bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất theo Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp trong giai đoạn hiện nay.
Thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW Bộ chính trị (khóa XII) về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Trên cơ sở chỉ đạo của Tỉnh ủy, Đảng ủy, Chi bộ 8 VKSND tỉnh Khánh Hòa đã kịp thời triển khai nội dung các văn bản chỉ đạo, đồng thời phát động phong trào “Học và làm theo phong cách nói đi đôi với làm của Chủ tịch Hồ Chí Minh” tới toàn thể đảng viên trong Chi bộ. Phong cách “Nói đi đôi với làm” không chỉ có ý nghĩa rất quan trọng đến việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Chi bộ, của từng đảng viên mà còn ảnh hưởng to lớn đến công tác xây dựng Đảng, công tác chuyên môn của ngành Kiểm sát Khánh Hòa.
Thi hành án dân sự là công việc có nhiều khó khăn, phức tạp nhưng có ý nghĩa rất quan trọng trong việc bảo vệ pháp chế, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, duy trì kỷ cương phép nước. Việc thi hành án tác động trực tiếp đến các lợi ích vật chất và tinh thần của người phải thi hành án và người được thi hành án, nên cũng nảy sinh nhiều vấn đề ảnh hưởng niềm tin, đạo đức nếu người cán bộ thi hành án, kiểm sát không giữ vững lập trường, kiên định.
Là khâu cuối cùng trong hoạt động tố tụng, đảm bảo các nội dung bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án được thi hành, thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật, đồng thời đảm bảo quyền dân sự của công dân, của doanh nghiệp… Do đó, công tác kiểm sát thi hành án dân sự, hành chính mang trọng trách nặng nề, quan trọng để bảo đảm tính hiệu lực và thực tế của pháp luật đến xã hội.
Sự đoàn kết trong tập thể đơn vị, là yếu tố quyết định để thực hiện thành công các chỉ tiêu cũng như chủ động trong công tác chuyên môn, phát huy tính sáng tạo để nỗ lực hết mình của cán bộ, Kiểm sát viên, cùng với sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, động viên của lãnh đạo đơn vị, nhiều năm liền phòng luôn đạt được những thành tích tập thể lao động xuất sắc. Năm 2015 được Thủ tướng tặng bằng khen tập thể lao động xuất sắc 5 năm liền từ 2011-2015, năm 2017 đơn vị đạt danh hiệu dẫn đầu phong trào thi đua khối của VKSND tỉnh được VKSND tối cao tặng cờ và Chi bộ đạt danh hiệu trong sạch vững mạnh tiêu biểu. Những thành tích trên là cột mốc để đơn vị, cán bộ, đảng viên kiểm sát viên giữ vững thành tích đã đạt được, đồng thời ngày càng cố gắng hơn nữa làm tốt nhiệm vụ vai trò của mình đối với nhiệm vụ kiểm sát thi hành án dân sự, hành chính, hoàn thiện bản thân, bổ sung kiến thức đem lại hiệu quả trong công việc, góp phần vào thành tích chung của đơn vị VKSND tỉnh Khánh Hòa nói riêng và của ngành Kiểm sát nói chung.
Để đạt được những thành tích và hiệu quả nói trên, có thể nói vai trò của công tác đảng, sự liên hệ chặt chẽ bám sát hoạt động nghiệp vụ của Chi bộ đảng luôn đôn đốc, nhắc nhở, bám sát chương trình kế hoạch hoạt động của đơn vị. Hàng tháng Chi bộ đều ban hành Nghị quyết để kịp thời chỉ đạo, quán triệt tư tưởng, kịp thời phổ biến các văn bản pháp luật, tạp chí đảng để cán bộ, đảng viên, kiểm sát viên nắm bắt thông tin tình hình chính trị địa phương, thông tin pháp luật, giữ vững lập trường tư tưởng chính trị tránh dao động giữa các âm mưu của thế lực thù địch luôn sẵn sàng mọi cơ hội để chống phá nhà nước, chống phá đảng. Bên cạnh đó, chi bộ luôn lắng nghe tâm tư nguyện vọng, đóng góp của cán bộ Kiểm sát viên trong đơn vị qua các cuộc họp chi bộ hàng tháng, từ đó có sự giúp đỡ, động viên kịp thời giúp anh em trong đơn vị hoàn thành nhiệm vụ và có sự gắn kết mật thiết như người thân trong gia đình.
Có thể nói để làm được công tác kiểm sát thi hành án dân sự, ngoài phẩm chất đạo đức đòi hỏi người cán bộ kiểm sát phải có năng lực, có sự tìm tòi hiểu biết tất cả các lĩnh vực pháp luật dân sự, hình sự.., bởi lẽ sau khi bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực, bên cạnh điều kiện thi hành án của đương sự, để thi hành án được bản án, quyết định của Tòa án phụ thuộc rất nhiều quá trình tác nghiệp, nhận định của cán bộ làm công tác thi hành án. Đánh giá nội dung quyết định, bản án đúng pháp luật hay không để thi hành. Thực tế, có những bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật, nhưng không thể thi hành được, đòi hỏi cán bộ kiểm sát có kỹ năng phát hiện để phối hợp với cơ quan thi hành án kịp thời có kiến nghị cơ quan có thẩm quyền theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm… đảm bảo phần nội dung án tuyên có thể thi hành đúng và đạt hiệu quả thực tế.
Đặc biệt, trong tình hình hiện nay, việc thi hành án đối với quyền sử dụng đất được xã hội, công chúng quan tâm rất nhiều do giá trị đất tăng cao làm ảnh hưởng không ít đến quá trình thi hành án, do vậy cán bộ kiểm sát thi hành án cần có nhìn nhận đánh giá đúng, có bản lĩnh và sự phối hợp tốt với cơ quan thi hành án để bảo đảm vụ việc được thi hành đúng pháp luật, bảo vệ quyền lợi của công dân. Qua thực tiễn công tác kiểm sát thi hành án mà phòng đã làm được, nổi lên vấn đề thi hành án đối với quyền sử dụng đất mà nhà nước cho thuê trả tiền hàng năm. Theo Điều 111 Luật Đất Đai, đất nhà nước cho thuê trả tiền hàng năm là loại hình đặc biệt, không được mua bán, cầm cố, thế chấp. Tuy nhiên, qua kiểm sát vẫn phát hiện Tòa án ban hành quyết định công nhận sự thỏa thuận cua các đương sự bằng quyết định cho xử lý quyền sử dụng đất nhà nước cho thuê hàng hàng năm để thi hành án, điều này không những vi phạm quy định về pháp luật đất đai còn làm ảnh hưởng đến lợi ích hợp pháp của nhà nước được pháp luật bảo vệ, phát hiện kịp thời phối hợp cơ quan thi hành án báo cáo kiến nghị đề nghị cơ quan có thẩm quyền kiến nghị giám đốc thẩm và yêu cầu điều tra theo quy định pháp luật.
Theo xu thế chung, cùng với sự phát triển của xã hội, của kinh tế địa phương, những dự án khu du lịch hình thành ngày một nhiều, nhưng công trình trên đất, khu du lịch được hình thành trên những diện tích đất cho thuê trả tiền hàng năm, và việc thế chấp tài sản của dự án cho ngân hàng để có nguồn vốn đầu tư là điều dễ hiểu. Thế nhưng, với những dự án không hiệu quả dẫn đến việc không thực hiện cam kết với ngân hàng cho vay, một bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án yêu cầu người vay phải trả nợ cho ngân hàng là điều tất yếu xảy ra. Với những vụ việc này, đòi hỏi kiểm sát viên kiểm sát việc thi hành án phải thật bản lĩnh, am hiểu pháp luật và tỉnh táo, từ nhận định nội dung bản án đến theo sát quá trình giải quyết thi hành án của cơ quan thi hành án. Đặc biệt, quá trình xử lý tài sản trên đất để đảm bảo phần nội dung bản án, quyết định của Tòa án được thi hành, đồng thời đảm bảo quyền lợi của đương sự, ngoài thực hiện theo Luật THADS và các luật, quy định liên quan còn phải đáp ứng yêu cầu tình hình chung theo tinh thần của Nghị quyết 42/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Để giải quyết được những những vụ việc này, bên cạnh nghiệp vụ của kiểm sát năm bắt chặt chẽ hồ sơ thi hành án cần có sự liên hệ linh hoạt phối hợp liên ngành với các cơ quan chức năng ban ngành như văn phòng đất đai, thuế, UBND địa địa phương.
Ngoài chức năng kiểm sát, Kiểm sát viên còn đóng vai trò quan trọng trong việc tham mưu đề xuất biện pháp giải quyết để liên ngành hiểu rõ, hiểu đúng quy định pháp luật, nhằm tháo gỡ các vướng mắc khó khăn trong quá trình giải quyết thi hành án, bảo vệ quyền lợi của người mua tài sản bán đấu giá, đảm bảo việc thi hành án được hiệu quả, đúng pháp luật, bảo vệ quyền lợi của các bên đương sự, nâng cao tính khả thi trong lĩnh vực thi hành án. Thực tiễn, trong năm 2018, Kiểm sát viên, lãnh đạo phòng KSTHA đã phối hợp với cơ quan thi hành án và các cơ quan liên quan để thi hành kê biên xử lý, bán đấu giá tài sản trên đất thu hồi 164 tỷ đồng của Công ty Cổ phần cát Trắng cho Ngân hàng HD Việt Nam, phối hợp với các cơ quan chuyên môn, UBND tỉnh để ban hành các quyết định hành chính và cấp quyền sử dụng đất bảo đảm quyền thuê đất cho người mua trúng tài sản đấu giá thi hành án.
Kết quả thi hành án, là thước đo đánh giá tính hiệu quả của bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án. Nếu bản án không được thi hành, có nghĩa pháp luật mà bản án căn cứ vào không có ý nghĩa trên thực tế. Làm tốt công tác kiểm sát thi hành án, nâng cao vai trò cán bộ kiểm sát là nhiệm vụ, tâm huyết của cán bộ, Kiểm sát viên phòng kiểm sát thi hành án tỉnh Khánh Hòa, Với niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Viện, tập thể cán bộ, đảng viên, Kiểm sát viên phòng kiểm sát thi hành án luôn cố gắng nỗ lực hết mình, góp phần xây dựng hình ảnh đẹp vào công tác chung của ngành Kiểm sát và hoàn thành tốt vai trò kiểm sát cũng là nhiệm vụ của người đảng viên trong Chi bộ 8 VKSND tỉnh Khánh Hòa./.