Trao đổi bài viết: “Giải quyết tranh chấp đất đai với người Việt định cư ở nước ngoài thế nào?”

Trước hết, liên quan đến vụ việc mà tác giả trình bày, thì tại Bản án dân sự sơ thẩm số 02/2016/DS-ST của Tòa án đã tuyên: Chấp nhận yêu cầu rút đơn khởi kiện và đình chỉ xét xử đối với yêu cầu đòi lại tài sản là nhà và đất của nguyên đơn. Chấp nhận yêu cầu phản tố của chị Đoàn Thị N và anh Nguyễn Viết V; hủy GCNQSDĐ số X320937 ngày 30/6/2003 đã cấp cho anh Nguyễn Viết T
Như vậy, việc Bản án dân sự sơ thẩm số 02/2016/DS-ST ngày 22/3/2016 của Tòa án tuyên hủy GCNQSDĐ, đồng nghĩa với việc GCNQSDĐ trong trường hợp này được Tòa án xem là một quyết định hành chính. Nhưng theo tôi, việc tuyên hủy GCNQSDĐ số X320937 ngày 30/6/2003 đã cấp cho anh Nguyễn Viết T của Tòa án là một quyết định mang tính “tùy nghi”. Bởi vì, tại thời điểm Tòa án giải quyết vụ việc này thì chưa có căn cứ pháp lý thật sự đầy đủ để khẳng định GCNQSDĐ là một loại quyết định hành chính cá biệt. Nhưng quyết định “tùy nghi” này của Tòa án là rất hợp lý so với việc kiến nghị thu hồi.
Cũng xin nói thêm, để giải quyết bất cập trong những vụ, việc tương tự có liên quan đến GCNQSDĐ như trường hợp này, ngày 19/9/2016, Chánh án TAND tối cao đã có Giải đáp số 02/GĐ-TANDTC, về giải đáp một số vấn đề vướng mắc, nhằm bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong việc giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự. Trong đó, có giải đáp rằng: GCNQSDĐ là quyết định hành chính. (Ngoài ra, trong nhiều vụ việc, GCNQSDĐ đã được cấp từ rất lâu mới phát sinh khiếu kiện nên tại Thông tư liên tịch số 01/2014/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP ngày 06/01/2014, của TAND tối cao, VKSND tối cao và Bộ Tư pháp hướng dẫn thi hành Điều 32a của BLTTDS (đã được sửa đổi, bổ sung theo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của BLTTDS) có quy định: “Tòa án không áp dụng thời hiệu quy định trong pháp luật tố tụng hành chính khi xem xét yêu cầu hủy quyết định cá biệt trái pháp luật”).
Vì thế, tôi đồng ý với quan điểm thứ 2 mà tác giả đề cập: “Quyết định 467/VP-UB và GCNQSDĐ số X320937 nêu trên đều là quyết định hành chính cá biệt”. Bên cạnh đó, tại thời điểm được cấp GCNQSDĐ, thì ông Nguyễn Viết T chưa có đầy đủ các điều kiện cần thiết để được cấp GCNQSDĐ theo quy định của pháp luật. Vì vậy, GCNQSDĐ mang tên “hộ ông Nguyễn Viết T” cần phải được hủy bỏ thông qua Tòa án.
Về việc cấp lại giấy chứng nhận và giải quyết số tiền đóng góp ban đầu khi có yêu cầu của các bên có liên quan. Từ nội dung vụ việc, theo tôi, cơ quan có thẩm quyền nên công nhận cho ông Nguyễn Viết V được sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất (hiện bà Đ, ông V và bà N (vợ ông V) đang ở), xem xét cấp lại giấy chứng nhận theo quy định. Đồng thời, phải định giá quyền quyền sử dụng đất, buộc ông V phải thanh toán cho ông T số tiền ban đầu đã đóng góp, có tính toán đến mức chênh lệch so với thời điểm định giá theo quy định của pháp luật.

Trương Thế Nguyễn

Trường Chính trị tỉnh Sóc Trăng

Xin tìm hiểu thêm bài gốc của bài viết này>>

Giải quyết tranh chấp đất đai với người Việt định cư ở nước ngoài thế nào?