Người vay tiền đã chết, đòi nợ được không?

Ảnh mang tính minh họa (internet)

Vấn đề của gia đình bạn, Kiemsat.vn trả lời như sau:

Thứ nhất, giữa bố bạn và người anh họ có xác lập một hợp đồng vay tài sản –  giấy vay nợ đầy đủ chữ kí của hai bên. Căn cứ theo Điều 463 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì hợp đồng vay tài sản được quy định như sau: “Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định”.

Ở đây, bố bạn cho anh họ vay 100 triệu đồng thì khi đến hạn trả, bác ấy có nghĩa vụ phải trả 100 triệu đồng và tiền lãi nếu hai bên có thỏa thuận.

Thứ hai, người bác của bạn tuy đã qua đời, nhưng bác vay tiền để xây nhà, mà ngôi nhà đó vợ con bác đang ở. Để đảm bảo quyền lợi của người cho vay, Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định về thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại, như sau:

– Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

– Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại.

– Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

– Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản theo di chúc thì cũng phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.

Như vậy, theo quy định trên thì khi bác họ của bạn mất thì nghĩa vụ trả nợ cho bố bạn sẽ do những người thừa kế của người bác này thực hiện.

Nếu bác có để lại di chúc thì người thừa kế theo di chúc có trách nhiệm trả nợ; nếu không để lại di chúc thì trách nhiệm trả nợ thuộc về người thừa kế theo pháp luật (vợ, các con, cha mẹ đẻ của người mất). Việc vợ và các con của bác bạn từ chối trả nợ với lí do không phải người vay, không có trách nhiệm trả là không đúng.

Để đòi lại số tiền đã cho vay, bố bạn có thể yêu cầu những người thừa kế của người anh họ đã mất thực hiện nghĩa vụ trả nợ. Nếu những người có nghĩa vụ trả nợ không trả thì bố bạn có quyền làm đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết. Kèm theo đơn khởi kiện, bố bạn phải cung cấp các tài liệu, chứng cứ liên quan đến việc xác định quan hệ giao dịch vay tiền trên thực tế, các tài liệu chứng minh việc vay tiền, nhận tiền giữa hai bên.

Phạm Hằng