Cầm cố xe đi mượn có phạm tội không?

Vấn đề bạn hỏi, Kiemsat.vn tư vấn như sau:

Về tuổi chịu trách nhiệm hình sự, Điều12 BLHS quy định:“Người từ đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm”. Cháu bạn đã hơn 16 tuổi như vậy là đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự.

Xét về hành vi, theo khoản 1 Đ139 BLHS hiện hành thì “người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới hai triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm”.

Hành vi “mượn xe” của cháu bạn không thể hiện yếu tố gian dối mà mới thể hiện dấu hiệu “lạm dụng” được quy định tại khoản 1 Điều 140 BLHS hiện hành:

“1. Người nào có một trong những hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ bốn triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới bốn triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản”

Trường hợp của cháu bạn, tài sản bị chiếm đoạt là chiếc xe đạp điện cần phải được định giá xem giá trị tài sản có tỉ lệ khấu hao còn bao nhiêu. Nếu giá trị được định giá dưới bốn triệu đồng và nếu cháu bạn chưa bị xử phạt hành chính, cũng như chưa bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản thì cháu bạn chỉ bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt mà thôi, chưa đủ dấu hiệu để truy cứu trách nhiệm hình sự.

Ls. Mai Bích Ngân